Geçen Süleyman Nazif Sokak’tan bahsettim; Aydın Apartmanı ve Reşat Ekrem Koçu, İstanbul Ansiklopedisi vesilesiyle…
Pek çok kişi “Görmeye gideceğim” yazınca, onlara, sitedeki haritadan bakıp aynı sokak ve çevredeki başka binaları da görmelerini önerdim. Arada Antik Konak hakkında da iki satır yazayım dedim.
Neden “İki satır” diyorum, çünkü meşhur binalara pek girmek istemiyorum, hali hazırda bakanı, meraklısı çok var.
Bu bina niye meşhur; ahşap ve çok katlı yapısı, köşedeki yeri ve renkleriyle dikkat çekmesinin yanı sıra Avrupa Yakası adlı dizinin jeneriğinde ve ara ara içinde, sıkça görünmesi nedeniyle… Hatta “Sütçüoğlu Rezidans” diye de biliniyor.
AYKUT BODUR VE ANTİKACISI
Mimarı kim vs. bakarken Şişli Belediyesi’nin hazırladığı kısa bir video buldum; muhtemelen Kültür Envanteri’nde Kayseri Apartmanı olarak geçen yapının Antik Konak olarak anılmasının nedeni olan Antikacı Aykut Bodur ile yapılmış bir söyleşi idi… Bodur, kagir binanın sağlamlığından -1999 depreminde, antikayla dolu binada tek bir şey bile kırılmamış- , 1980’lerden bu yana yaptığı antikacılıktan, binanın 1889’da bir İtalyan mimar tarafından tasarlandığından bahsediyordu.
Binanın, Avrupa Yakası nedeniyle dünyanın dört bir yanından ziyaretçi çektiğini ama dizinin Elmadağ’da bir sette çekildiğini de ekliyordu. Ara sıra sete söylenen dönerler bile Antik Konak’a gidiyormuş. (Bu arada binanın altında da “Antik Döner” adında bir dönerci var.)
DUNDJIAN BİLMECESİ
Dikkatimi çeken Aykut Bey’in “Şu karşı köşede Süleyman Nazif’in de iki katlı bir evi varmış” demesiydi. Sokağa niye Süleyman Nazif adının verildiğini -ülkede bir gerekçe gerekmeyebiliyor ama yine de- merak etmiştim.
Bunu duyunca o evi aramaya koyuldum. Kutsal kitaplarımdan Pervititch Haritaları‘nı açtım, sonra da Erol Ölçer’in “Şehir Sokak Hafıza” kitabından kontrol ettim. Süleyman Nazif Sokak’ın eski ismi Hacı Mahak Sokak. Hacı Mahak kim kayıt bulamadım. 1925 tarihli haritada dikkatimi çeken Antik Konak için “Dundjian” ismini görmem oldu.
Ben bu Türkçe isimlerin Jacques Pervititch tarafından yazılışlarına hâlâ alışamadım, benim “kıtlığım”, anlamıyorum bazen. İlk önce “Dutçiyan” diye düşündüm… Hiçbir şey bulamadım. Peki “Dundjian”, “Dadyan” ise…
ARTİN DADYAN PAŞA
Dadyan Ailesi Osmanlı ve Türkiye’ye çeşitli kademelerde hizmet vermiş bir Ermeni aile. Yeniköy’deki yalıyı, Bakırköy ile bağlantılarını biliyorum ama Şişli? Sonra Artin Dadyan Paşa’yı buldum; “Ermeni asıllı Osmanlı Devleti diplomatıdır”. Ve şu cümle önemli: “Hariciye Nezaretindeki görevini tam 25 yıl sürdüren Artin Dadyan Paşa, 1901 yılında Şişli’deki köşkünde kalp yetmezliğinden dolayı vefat etti.”
Peki o köşk nerede? Aradım taradım bulamadım. Belki de Antik Konak…
ŞİMDİLERDE KİRALIK
Dadyan Ailesi’nin o dönemde çok aktif olarak görev yapan Balyanlar dahil pek çok Ermeni mimar-mühendis aile ya da isimle de ilişkisi var. Acaba ismini bilmediğimiz mimar İtalyan mı gerçekten? Bunu da sorguladım biraz.
Kültür Envarteri’ne göre Kayseri Apartmanı ama Dadyan Ailesi, Sivas kökenli, sonra Erzincan’a gidiyorlar, büyük arazileri oluyor ama Kayseri bağlantısını bulamadım. Ama Ermeni ailelerini Kayseri’den gelmiş sanma alışkanlığı da yok değil. Binalar hakkında bu bakınmaları yaparken “fikir yürütüp” sonra “ıspatını aramak” bir gelenek ama bu defa hiçbir şeyin kanıtını bulduğum söylenemez:)
Baştakiler kesin bilgi, gerisi teori. Ama ortaya makul sorular atmak da önemli!
(Bu arada şu anda Antikacının olduğu kat mı bilmem, yüksek kiriş, 110 m2, 4 bölümden oluşuyormuş kiralık. 30 bin tl ama içi masraf gerektiriyormuş. İlanda bina yaşı 60 diyor ama değil sanki…)
* Artin Dadyan fotoğrafı Salt Mimarlık ve Tasarım Arşivi’nden.
Henüz yorum yapılmamış.