Asmalı Mescit 74, Asmalımescit 47

“1901 doğumlu gazeteci Fikret Adil Kamertan, Asmalımescit 74 adlı İstanbul’un bohem hayatını anlattığı, kendi ifadesiyle, “romanımsı hakikat, hakikatimsi roman”ında Asmalı Mescit’i böyle tanımlıyor.

Çıkardığı Artist ve S.E.S. (Sanat, Edebiyat, Sosyoloji) dergileri alanında öncü yayınlar olarak biliniyor. Çalıştığı gazetelerde haber, fıkra, röportaj ve sanat eleştirileri yayınlanıyor; Türkiye’nin ilk sanat eleştirmenlerinden biri sayılıyor. 

BUGÜN OLMAYAN MEKANLAR…

“Beyoğlu’nun en renkli dönemlerinden birine şahitlik eden yazar, etrafında gelişen, bizzat yaşadığı olayları, gazete tefrikaları ve kitaplarıyla bize aktarır. Yazılarıyla okuyucuyu Gardenbar, Rejans, Petrograd, Turkuaz, BiBaBo gibi Beyoğlu’nun özgün yerlerinde dolaştıran Adil, belki de bugün neredeyse hiçbir izine rastlayamayacağımız mekânları bize bir nebze de olsa yaşatır.

MEKANDAN MEKANA…

“Fikret Adil’in 1 Aralık 1930’da Vakit Gazetesi’nde yayınlamaya başladığı Asmalımesçit74, 1933’te kitap haline getiriliyor. Sabahladığı Beyoğlu gecelerinden birinde Petrograd’da rastladığı, ard arda gördüğü iki kadın ve onları takibi ile başlayan heyecanlı bir serüvenini anlattığı kitabın, her gün yayınlanan bölümlerinde hem mekânlara, hem de kişilere ait fotoğraflara, çizimlere yer veriyor.

ARTIK OTOPARK

“Asmalı Mescit’in neresi olduğunu bugün kime sorsanız söyler, peki 74 numara neresidir derseniz, Adil, burada küçük bir değişiklik yaparak 47 olan kapı numarasını 74 olarak değiştiriyor. O zamanlarda Macar bir kadın tarafından pansiyon olarak işletilen binanın, hazza adanmış çatı arasındaki odasını bize misafirleriyle ve olaylarıyla tasvir ediyor. Kimler misafir oluyor bu çatı arasına derseniz; Necip Fazıl, Peyami Safa, İbrahim Çallı, Mesut Cemil, Elif Naci ve ismine sıkça rastladığımız “Beyza Hanım”.

Asmalı Mescit 74’ü günümüzde halen görmek mümkün. Fakat sadece giriş cephesinin duvarı ayakta duruyor. Hatta orası olduğunu bilmeden, belki içine arabanızı park etmiş bile olabilirsiniz.”