Betoven Apartmanı

Fatih Kadınlar Pazarı, Yaptıran: Mehmed Bahaeddin Toven

Ya sonra bana “Bu apartmanların, apartman isimlerinin hikâyelerini niye merak ediyorsun?” denmiyor mu?

Bunu okuyun; ef-sa-ne…

10-15 kişi dün bana, klasik müzik yayıncısı Serhan Bali’nin bir Twitter paylaşımını gönderdi; “Nilay Hanım nasıl sizden kaçmış” gibi notlarla…

Konu, Fatih Kadınlar Pazarı‘nın ortasında satıcıların arasında kalmış bir eski apartman: Betoven Apartmanı…

Sonrasında ben Talat Halman’dan Şakir ve Nejat Eczacıbaşı kitaplarına, Armağan Ekici’den Haldun Cezayirlioğlu’nun bloguna neler okumadım. 

B. TOVEN NASIL OKUNUR?

Şöyle:

Mehmed Bahaeddin, “Asker, maarifçi, mecmua naşiri, gramerci, lügatçi, müellif, mütercim, takvimci ve Robert Kolej’de Türkçe öğretmeni”. Klasik müzik çok seviyor, özellikle de Beethoven hayranı.

1934 yılında Soyadı Kanunu çıkınca Mehmed Bahaeddin Bey, Toven soyadını alıyor ve Bahaeddin adını Baha olarak kullanmaya, eserlerine “B. Toven” imzasını atmaya başlıyor ki çok saygı duyduğu sanatçı Betoven’e (Beethoven) gönderme yapabilsin!

Nasıl orijinal…

TALAT HALMAN, ŞAKİR ECZACIBAŞI…

B. Toven, Yeni Türkçe Lügat (1912, 1924), Noktalama: Yazıda Kullanılan İşaretler (1946) ve B.Toven Takvimi’nin yazarı. Sir James Jeans’in Gökyüzü: Bugünkü Astronomi adlı kitabının çevirmeni.

Şakir Eczacıbaşı’ndan Özdemir Nutku’ya, ondan klasik müzikli Türkçe dersleri almış pek çok kişi B. Toven’in ‘renginin’ farkında, anılarında mutlaka anlatıyorlar.

Talat Sait Halman mesela: “Türkçe gramer, üslup, şiir ve edebiyat konusunda gerçekten de muhteşem bir hocaydı. Bundan çok daha önemli olarak, bize düşünsel merakı, vicdan özgürlüğünü, analitik ve eleştirel düşünceyi aşılamıştı” diyor.

B. Toven, Fatih’te oturduğu apartmanı kendi mi yaptırmış, bulamadım- bilemedim; ama onun da isminin Betoven Apartmanı olması harika değil de ne?

Derya Bengi’den ek bilgi B.Toven 10 Agustos 1937’de Akşam Gazetesi ile yazışmış. Adres İtfaiye Caddesi ve aynı ama apartman o kadar eski değil muhtemelen; belki ahşap bir evin yerine onun adına yapıldı…

BU YAZIYI PAYLAŞIN:

WhatsApp
Email
Twitter
LinkedIn
Telegram
Facebook

YORUMLAR

5 Yorumlar
  • Yağız Erdoğdu
    Tarih: 00:53h, 12 Ocak Cevapla

    Apartmanın demir kapısındaki tekrarlayan abstrakt şeklin bir sol anahtarını andırmasının tesadüf olmadığını umuyorum! Bu dönem apartmanlarının kapılarının bazılarında çok orijinal desenler olabiliyor sahiden.

  • Canan Kuyumcu
    Tarih: 19:09h, 17 Ekim Cevapla

    Evet. Apartmanın demir kapisindaki sekil sol anahtarı .Dedem M.Bahaettin Toven’in istegi uzerine yaptirilmistir.
    Apartmani kendisi yaptirmistir .Ailesiyle bu adreste ikamet etmişlerdir.Apartman isminin Betoven oldugunu düşünmüyorum.Orjinali B.Toven olduğu kanaatindeyim.Gecen yıllar ile değiştirilmiştir muhtemelen.Orjinali ahşap degildi.Betonarme olarak insaa edilmistir.Yukarida paylasilan fotograftan anladigim kadariyla uzerine bircesit kaplama yapilmis oldugunu düşünüyorum.Gunumuzde ailemize ait olmayıp yıllar oncesinde daireler çeşitli zaman dilimlerinde satilmistir.

    • Nilay Örnek
      Tarih: 12:07h, 23 Ekim Cevapla

      Bilgiler için çok teşekkürler

    • Nilay Örnek
      Tarih: 18:29h, 06 Aralık Cevapla

      teşekkürler bilgi için
      n.

  • Ömer Faruk
    Tarih: 13:52h, 21 Aralık Cevapla

    1973 yılında bu apartkanda girişin üstünde kiracı olarak oturduk. 1968 doğumluyum. Hayal meyel hatırlıyorum. 3 küçük kardeştik, Üst katta yaşlı bir teyze otururdu, bize sürekli gürültü yapmayın diye ikaza gelir, bazen de yukarıdan sopayla tabana vururdu.

Bir yorum yazın

DİĞERLERİ

Gümüşsuyu

Apartman 23

(Bu apartmanı, Ayaspaşa Saray Arkası Sokak’taki Doğan Apartmanı, Ercümend Kalmık Müzesi ve Banka Apartmanı ile bir arada okumanızı tavsiye ederim.) İstanbul’dayız… Gümüşsuyu-Ayaspaşa’dan, Alman Konsolosluğu’nun arka tarafında kalan Saray Arkası Sokak’tan Kabataş’a indiğinizi düşünün. Namık Paşa Yokuşu’ndan sahile inerken Apartman 23’ü görürsünüz.  O ve yanındaki apartman

Devamı »
Kuzguncuk

Abdülmecid Efendi Köşkü

Abdülmecid Efendi Köşkü’nü ilk, 2017’de orada düzenlenen ‘Kapı Çalana Açılır’ adlı bir sergi vesilesiyle görmüş, neye bakacağımı şaşırmıştım. Köşke, köşkün ayrıntılarına, o mekanda daha da görkemli durmuş Patricia Piccinini başta pek çok sanatçının eserlerine… ATATÜRK’ÜN TASARLADIĞI AFET İNAN KIYAFETİ Uzun zaman sonra geçtiğimiz hafta “Mâzîden

Devamı »
Gümüşsuyu

Apartıman Bosfor

Bu arada eklemeliyim. Bahsedilen teras artık yok, ek kat, hatta katlar kondurulmuş. Ama apartmanın içine iyi bakılmamış desem yalan olur. Apartmanda derginin sayfaları bile özenle konulmuş.  TERAS GİTMİŞ TABİİ Dergiden:  “Bu apartman Ayaspaşa’da, Alman sefarethanesi karşısındaki sırada, Mimar Sami ve Mühendis Livas beyler taralından yapılmıştır.

Devamı »
Tomtom

Atlas (Konstantinapoli) Apartmanı

İstiklal Caddesi’ni kesen en meşhur sokaklardan, adı Mason locasıyla da anılan Nuri Ziya Sokak’taki (aslen Nur-u Ziya malum) Belvü Apartmanı‘nından bahsederken yanındaki binaya dair merakımdan da bahsetmiştim. Fransız Sarayı ile Belvü arasında kalan yapı hep ilgimi çeker; pek bir gizemli, isimsiz… “Atlas Apartmanı” ismini bulmam

Devamı »
Cihangir

Sadık Paşa Konağı

Annemin -Jülide Örnek- 18-19 yaşlarında Cihangir’de gittiği dershaneyi çok sevdiğini hatırlarım. ‘Dershane’ denince benim aklıma daha çok üniversite sınavına hazırlayan bir yapı geliyor ama annemin anlattığı bambaşka bir şeydi. Seramik, tiyatro, müzik, resim, yabancı dil gibi pek çok dersin olduğu bir yer. Amerikan Kültür ve

Devamı »
Moda

Ufuk Apartmanı

@herumutortakarar’daki bir paylaşım ve insanların katkılarıyla müthiş bir kadın tanıdım, nev-i şahsına münhasır, ne kadar tanısak gizemli; iç mimar, şehir plancısı ve mobilya tasarımcısı Tülin Zanbakoğlu (ne olur hakkındaki yazıyı okuyun). Tülin Hanım’ın gizemini çözmeye çalışırken annesi ve eşiyle ilgili ölüm ilanları da ortaya çıktı…

Devamı »
Moda

Marmara Apartmanı

Bu sitede kimi zaman mimarları, kimi zaman da yaşayanlarıyla renklenen bir takım bina hikâyeleri paylaşsam da, her daim bir görsel şölen vaat ettiğim söylenemez:) Ancak Gözde Kumru sağolsun bu apartman fotoğraflarına bakmaya doyamıyorum, Emin Halid Onat ile Ercüment Kalmık için de bundan aşağısı olmamalıydı zaten.

Devamı »
Büyükada'nın Yaşlanmayan Modernleri
Hasan Çalışlar Arşivi

Çok sevdiğim mimar Hasan Çalışlar’ın, Instagram’da oluşturduğu ve “Büyükada’nın Yaşlanmayan Modernleri” adını verdiği arşivine, bundan sonra sitenin bu bölümünden ulaşabileceksiniz.