Betoven Apartmanı

Fatih Kadınlar Pazarı, Yaptıran: Mehmed Bahaeddin Toven

Ya sonra bana “Bu apartmanların, apartman isimlerinin hikâyelerini niye merak ediyorsun?” denmiyor mu?

Bunu okuyun; ef-sa-ne…

10-15 kişi dün bana, klasik müzik yayıncısı Serhan Bali’nin bir Twitter paylaşımını gönderdi; “Nilay Hanım nasıl sizden kaçmış” gibi notlarla…

Konu, Fatih Kadınlar Pazarı‘nın ortasında satıcıların arasında kalmış bir eski apartman: Betoven Apartmanı…

Sonrasında ben Talat Halman’dan Şakir ve Nejat Eczacıbaşı kitaplarına, Armağan Ekici’den Haldun Cezayirlioğlu’nun bloguna neler okumadım. 

B. TOVEN NASIL OKUNUR?

Şöyle:

Mehmed Bahaeddin, “Asker, maarifçi, mecmua naşiri, gramerci, lügatçi, müellif, mütercim, takvimci ve Robert Kolej’de Türkçe öğretmeni”. Klasik müzik çok seviyor, özellikle de Beethoven hayranı.

1934 yılında Soyadı Kanunu çıkınca Mehmed Bahaeddin Bey, Toven soyadını alıyor ve Bahaeddin adını Baha olarak kullanmaya, eserlerine “B. Toven” imzasını atmaya başlıyor ki çok saygı duyduğu sanatçı Betoven’e (Beethoven) gönderme yapabilsin!

Nasıl orijinal…

TALAT HALMAN, ŞAKİR ECZACIBAŞI…

B. Toven, Yeni Türkçe Lügat (1912, 1924), Noktalama: Yazıda Kullanılan İşaretler (1946) ve B.Toven Takvimi’nin yazarı. Sir James Jeans’in Gökyüzü: Bugünkü Astronomi adlı kitabının çevirmeni.

Şakir Eczacıbaşı’ndan Özdemir Nutku’ya, ondan klasik müzikli Türkçe dersleri almış pek çok kişi B. Toven’in ‘renginin’ farkında, anılarında mutlaka anlatıyorlar.

Talat Sait Halman mesela: “Türkçe gramer, üslup, şiir ve edebiyat konusunda gerçekten de muhteşem bir hocaydı. Bundan çok daha önemli olarak, bize düşünsel merakı, vicdan özgürlüğünü, analitik ve eleştirel düşünceyi aşılamıştı” diyor.

B. Toven, Fatih’te oturduğu apartmanı kendi mi yaptırmış, bulamadım- bilemedim; ama onun da isminin Betoven Apartmanı olması harika değil de ne?

Derya Bengi’den ek bilgi B.Toven 10 Agustos 1937’de Akşam Gazetesi ile yazışmış. Adres İtfaiye Caddesi ve aynı ama apartman o kadar eski değil muhtemelen; belki ahşap bir evin yerine onun adına yapıldı…

BU YAZIYI PAYLAŞIN:

Share on whatsapp
WhatsApp
Share on email
Email
Share on twitter
Twitter
Share on linkedin
LinkedIn
Share on telegram
Telegram
Share on facebook
Facebook

YORUMLAR

1 Yorum
  • Yağız Erdoğdu
    Tarih: 00:53h, 12 Ocak Cevapla

    Apartmanın demir kapısındaki tekrarlayan abstrakt şeklin bir sol anahtarını andırmasının tesadüf olmadığını umuyorum! Bu dönem apartmanlarının kapılarının bazılarında çok orijinal desenler olabiliyor sahiden.

Bir yorum yazın

DİĞERLERİ

Nişantaşı

Vehbi Bey Apartmanı

“(Narmanlı Apartmanı)… Vehbi Bey Apartmanı gibi döneminin modası ‘Art Deco’ izleri taşımasa da, zamanın en modern yapılarından biriydi. Narmanlı’nın sahibi Hacı Mustafa Efendi’nin, kızına mirasında bu apartmandan pay ayırmaması üzerine, kendi gibi Erzurumlu damadı Vehbi Bey’in, eşinin gönül kırıklığını tamir için, iki ev sonrasındaki arsayı

Devamı »
Rıhtım

Türkiye İş Bankası Kadıköy Şube ve Lojman Binası

Başka bir bina yazacakken -pek çok defa olduğu gibi- anonim bir Facebook sayfasında ‘eski güzel Türkiye fotoğrafları’ gibi bir seriye bakarken buldum kendimi… Ve bir fotoğraf! O kadar tanıdık ki… Bugün bambaşka, bugün “oymuş gibi yapan ama o olmayan bir yer”, Kadıköy ‘rıhtımında’ o geniş

Devamı »
Ayvacık

Mehmet Ağa Konağı

Yaklaşık 20 yıldır hayatını yazarak kazanan, bir de kitabı olan biri Emre Dalkılıç. Adatepe’de (malum Çanakkale ilinin Ayvacık ilçesine bağlı bir köy), reklamcı Erhan Şengel ile eşi, belgesel yapımcısı Adatepe-Taş Mektep Derneği Başkanı Nilüfer Şengel’i ziyareti sayesinde Mehmet Ağa Konağı ile tanışıyor. İncelikle herumutortakarar.com için

Devamı »
Nişantaşı

Dorsay Apartmanı

Bulmacalarda klasik sorular vardır, kardeşim böyle şeyleri iyi bilir. ‘Dorsay’ denilince film eleştirmeni, sinema yazarı Atilla Dorsay’dan ziyade “Uzun erkek pardösüsü” cümlesi geliyorsa aklınıza tebrikler, iyi bir bulmacacısınız. Girişindeki bilgi panosu sağolsun, Nişantaşı Poyracık Sokak’taki bu bina hakkında şunu biliyoruz; 20. yüzyılın dünyaca tanınmış opera

Devamı »
Şaşkınbakkal

Velioğlu Apartmanı

Bu işi yapmaya önünden geçip de bilmediklerimiz için, kayıt tutmak için, Cumhuriyet dönemi mimarlarına selam çakmak için başladım denilebilir; en çok da meraktan tabii ki… Ama farklı örnekler gelince kaydını tutmak da hoşuma gidiyor. Uzun yıllardır tanıdığım Harun Velioğlu, paylaştığım Kaplancalı Apartmanı’na “Bizim komşumuz, ben

Devamı »
Ürgüp

Temel Öztürk Konağı (Asmalı Konak)

Ara ara yazıyorum… Şöhretli binalar kolay, ben pek el sürmüyorum. Bu nedenle dizi ya da filmlerde yer alan apartmanlara çok bakasım yok. Ancak bir dönemin fenomen dizisi Asmalı Konak’ın -ilk zamanlarda- çekildiği Kapadokya’daki konağın, beni Serafim Rizos ile tanıştıracağını bilemezdim. Ne güzel oldu! Başlayayım… ANSİKLOPEDİ

Devamı »
Nişantaşı

Barıştıran / Demirağ Apartmanı

Demirağ Kira Evi, Maçka; balkonları da o kadar karakteristik ki, “Ben bunu kolay bulurum” dedim. Tabii ki öyle olmadı! Bulamadım. O günlerde bayramdı, ben apartman isimlerinin de fotoğraflarını çekiyorum malum, 400’ü aşkın fotoğraf arasından Nişantaşı’ndaki Barıştıran Apartmanı’nın adını seçtim. 2016 ve 2017 yıllarında fotoğraflarını çekmişim,

Devamı »
Büyükada'nın Yaşlanmayan Modernleri
Hasan Çalışlar Arşivi

Çok sevdiğim mimar Hasan Çalışlar’ın, Instagram’da oluşturduğu ve “Büyükada’nın Yaşlanmayan Modernleri” adını verdiği arşivine, bundan sonra sitenin bu bölümünden ulaşabileceksiniz.