Cumhuriyet Apartmanı

İstanbul, Taksim, Cumhuriyet Caddesi, Yapım Yılı: ? Mimar: ?

Çok düşünüyorum; “O apartman neler gördü acaba?” 

Görmüş geçirmiş apartmanlardan biri, Taksim’de Cumhuriyet Caddesi üzerindeki Cumhuriyet Apartmanı.

Şirin Devrim’in Şakir Paşa Ailesi adlı kitabını okuduğumdan beri merak ettiklerimden.

Zamanında “Taksim Bahçesi”, şimdi Gezi Parkı manzaralı. Şirin Devrim’in annesi Fahrelnissa, o dönem İzzet Melih Devrim ile evli. Ama ayrı yaşamaya başladıkları dönem. İzzet Bey, Cumhuriyet Caddesi’ndeki Cumhuriyet Apartmanı’na taşınıyor. Fahrelnissa da Gümüşsuyu’nda; yakınlar, yürüyerek 5 dakika. Şirin Devrim, 29 Ekim 1939’da çocuk daha, o günü balkondan geçit töreni izleyişlerini ve köyden yanlarına gelen çocukları anlatıyor. O kadar manidar satırlar ki, bana bayağı ilginç gelmişti. 

7+1, 2 BANYOLU DAİRELER

Bu apartman ile ilgili başka anılar da var; güncel ve eskilerden.

Misal ODTÜ Mezunlar Derneği (@Odtümist) binadaymış, onlar binayı pek seviyor gördüğüm. Instagram’da @zurcin1975 isimli kişi bana yazmış idi:

“12 sene reklam ajansımıza (Pit Stop İstanbul) nefis ev sahipliği yaptı bina. Dairelerin içi tam Fransız mimarisi. Salon salomanje kocaman bir salon, servis holü olan bir mutfak, 6-7 oda. Daire kapıları camlı. Giriş holünün yerleri kesme taş kaplama… Özleyeceğiz..” @pitstopistanbul

Apartmanın mimarını bulamadım; girişi hâlâ çok güzel. 1929 yılında yapılmış. 300 metrekare, 7+1, 2 banyolu daireler. Önüne konulan tünel girişiyle eski havası bozulmuş bence ama içine girince bir başka.

KİMLER GELDİ, KİMLER GEÇTİ BU APARTMANDAN

Apartmanın eski hikâyelerine, anılara dönersek…

Yıl 1954, Doğan Nadi, Cumhuriyet’te edebiyat söyleşileri yayımlanan genç Edebiyat Fakültesi öğrencisi Sermed Sami Uysal’ı çağırıyor. 

“Hacı Ömer ile tanıştım. Sıfırdan milyoner olan biri… Onunla bir röportaj yap… Başka milyonerleri de bul… Bir seri hazırla” diyor. Sermed Sami Uysal, elli yıl öncenin milyonerlerini buluyor. Onlarla konuşuyor. Röportajlar Cumhuriyet gazetesinde yayımlanıyor.

İşte o röportajdaki isimlerden biri Naki Erenyol.
Şark Yağ Boya Fabrikası’nın yarı hissesine ve de bir kauçuk şirketine sahip olan milyoner Erenyol’un Taksim’de bir apartmanı, Ada’da bir köşkü var.

O apartman Cumhuriyet Apartmanı.

Mimar Serkan Yetgin sağolsun bana gazete kupürleri, kitap sayfaları gönderdi. Mesut Bayrakçı’nın ‘Yazabildiklerim’ adlı kitabı da çok şey söylüyor. Ali Naki Erenyol ile gelini Nükhet’e dair İzlenimler, Asil Nadir cümleleri ilginç. Kimler gelmiş kimler geçmiş apartmandan… Girişinde heykeller, apartman görevlisinin kıyafeti. Saray gibi bir ev.

 

  • Önemli, araştırmaya değer not, “Cumhuriyet Caddesi üzerindeki Cumhuriyet Apartmanı. 1881 yılında Mimar Alexandre Vallaury tarafından inşa edilmiştir” diyor Salt Arşiv’de bir fotoğraf altında, https://archives.saltresearch.org/handle/123456789/210973 Salt Arşiv çok güvenilir bir kaynak olduğundan, “Doğrudur” diye düşündüm ama, bina Vallaury’nin yaptığı binalar arasında da görünmüyor. 

BU YAZIYI PAYLAŞIN:

Share on whatsapp
WhatsApp
Share on email
Email
Share on twitter
Twitter
Share on linkedin
LinkedIn
Share on telegram
Telegram
Share on facebook
Facebook

YORUMLAR

4 Yorumlar
  • Nilhan Madenci Koçer
    Tarih: 01:04h, 19 Kasım Cevapla

    Nilay hanım merhaba Dedem Mehmet Arif Madenci ile ilgili araştırma yaparken sayfanıza rastladım Cumhuriyet Apartmanında yaşamış ve orada vefat etmiş Ölüm ilanını paylaşmışsınız zaten Yeniköydeki Madenci Arif Bey yalısını yaptıran kişi de kendisi. İstediğim birçok bilgiye sayfanız sayesinde ulaştım Şahane bir iş yapmışsınız Kutluyorum Sizinle tanışmıştık ama bu yönünüzü bilmiyordum Başarılar diliyorum

    • Nilay Örnek
      Tarih: 21:46h, 21 Kasım Cevapla

      Teşekkürler… Ve.. Nerede tanıştık?:)

  • Sevil
    Tarih: 14:56h, 23 Ağustos Cevapla

    Merhaba, aşağıda göndermiş olduğum , 1931 tarihli Son Posta Posta Gazetesinin ilk sayfasinda Cumhuriyet Apartmanı ile ilgili küçük bir bölüm var, ilginizi çekeceğini düşünerek paylaşmak istedim.Sevgiler…
    https://www.gastearsivi.com/gazete/son_posta/1931-06-27/1

    • Nilay Örnek
      Tarih: 22:21h, 24 Ağustos Cevapla

      ah şahane! ve demek ki sonraki sayfalarda başka binalar da var! sağolun

Bir yorum yazın

DİĞERLERİ

Laleli

Tayyare Apartmanları

Mehmet Bey’den okuyalım: “Tayyare Apartmanları mimarlık tarihimiz için birçok açıdan önemli: 20 TL’nin arka yüzünde portresi de olan Mimar Kemalettin’in bu eseri, İstanbul’un ilk betonarme yapılarından. Suriçi’nin de ilk apartmanlarından.  İstanbul’da yapılan ilk #site olduğu da rahatlıkla iddia edilebilir. Ülkemizde, Batı Avrupa’daki sosyal konutlar model

Devamı »
Gümüşsuyu

Ercümend Kalmık Müzesi

Gümüşsuyu’nda önünden yüzlerce kere geçtim. İlginç buldum, müzenin tabelasına baktım ama…  1- Hiç içine giremedim, kapalıydı hep ya da ben öyle değilken bile o izlenime kapıldım. (Ama içinin fotoğraflarını görünce bin pişman oldum, kapıyı onlarca kere çalmadığıma. )  2- Resme bu kadar meraklıyımdır, Ercümend Kalmık

Devamı »
Gümüşsuyu

Gümüş Apartmanı

GÜMÜŞ APARTMANI BAHANE, TÜLİN ZANBAKOĞLU ŞAHANE! Bir hazine buldum; Arkitekt Dergisi Ayaspaşa sayısı! Ve orada Tülin Zanbakoğlu adında bir ‘ilginç’ kadının farkına vardım.  1993 yılına ait dergide “Gümüşsuyu’nda Bir Kitap Butiği”nden bahsediliyor; isim yok (t. zanbakoğlu – traditional design & book store imiş).  “İnönü Caddesi, no 63” deniliyor. Artık

Devamı »
Asmalımescit

Bilgir Han

Yıllar yılı fotoğrafladığım binalardan biri; İstanbul Asmalımescit Sofyalı Sokak’ta (eskiden Refik olan meyhanenin karşısı) Bilgir Han. Dışının yeniden renklendirilişi pek benlik olmasa da art nouveau yapısıyla her daim dikkat çekici. Kapısını açık yakalarsanız da, -bakımsızlığına rağmen- girişteki desenler gerçekten merak uyandırıcı. E insan soruyor; “Bir

Devamı »
Şişhane

Décugis Evi

Meşrutiyet Caddesi ile Tünel meydanına çıkan merdivenlerin köşesindeki bina. “Miss Pizza’nın karşısında Sushi Express’in olduğu yapı” desem…. İstanbul’u, oraları bilen bilir. Artık bir otel… Bodrumuyla birlikte 4 katlı tasarlanmış, sonradan 6 kata yükseltilmiş. Bir penceresinin kilit taşından anlıyoruz ki, yapım yılı 1895.  Levanten Décugis ailesi

Devamı »
Ziyapaşa

Özbek Özler Evi

Adana’da az da olsa sıkı arkadaşlarımız var; orada sırtımız yere gelmez (en azından ben böyle hissederim). Dedim ki, Kazım Apa ve Mutlu Doğru “Adana’da şu şu Ertuğrul Arf yapılarından bildikleriniz var mı?” Kazım, “Özbek Özler Evi duruyor” dedi, Mutlu ise hemen Özbek Bey’in oğluna sormuş

Devamı »
Kurtuluş

Zümrüt Palas

Ressam Hamit Görele. Resimlerine aşina olmayanlar bile bilir ismini diye düşünüyorum. Özetle… Giresun’da doğmuş, Güzel Sanatlar Akademisi’nde Hikmet Onat ve İbrahim Çallı’nın öğrencisi olmuş, 1928’de mezun olduktan sonra Avrupa Resim Yarışması’nda ikinci olmuş, devlet bursuyla Paris’e giderek Andre Lhote ve Fernand Leger’in atölyelerinde öğrenim görmüş. 

Devamı »
Büyükada'nın Yaşlanmayan Modernleri
Hasan Çalışlar Arşivi

Çok sevdiğim mimar Hasan Çalışlar’ın, Instagram’da oluşturduğu ve “Büyükada’nın Yaşlanmayan Modernleri” adını verdiği arşivine, bundan sonra sitenin bu bölümünden ulaşabileceksiniz.