Konak Sineması

Sadi Çalık’ın yaptığı bir dönemin efsane sineması Konak’ın rölyeflerini kim almış? Bu apartman hesabı/sitesi sayesinde insanlarla tanışmaya, onlardan birinci dilden bilgi almaya ba-yı-lı-yo-rum! Ayşe Atakan Genç anlatıyor.

Şimdi ‘birinci ağızdan’ bir Konak Sineması okuyacaksınız. Benim için pek kıymetli. 

Çünkü her şey, mimari açıdan bana pek de değerli görünmeyen Başaran Apartmanı’nı “Konak Sineması da bu binanın altındaymış bir zamanlar” diyerek, metni ve bilgileriyle paylaşmamla başladı. (Buradan okuyabilirsiniz.)

Nişantaşı’ndaki apartmanın ardından mimar Rükneddin Güney’in yaptığı, bir dönemin efsanesi Konak Sineması’nı paylaşacağımı yazmıştım. 

Yasemin Hanım (Yasemin Uygur sanırım, Instagram’da @yasekase) paylaştığım fotoğraftın salon ve eşyalarını tanıyınca harika bir şey oldu. Annesi Ayşe Hanım ile beni buluşturdu.

Şimdi Konak Sineması ile Başaran Apartmanı’nı yaptıran bir dönemin tütün tüccarı Hakkı Başaran’ın torunu Ayşe Hanım ile konuşmamdan, Konak Sineması’yla ilgili olan bölümü okuyacaksınız… 

Telefonla konuştum ama metin onun sayesinde o yüzden konuk yazar olarak belirttim.

Ayşe Atakan Genç anlatıyor (özellikle Erol Evgin bölümü benim için bomba!)

‘KAPICI DAİRESİNDEN SİNEMAYA BAĞLANIRDIK’

“Konak Sineması… Çok güzel hatıraları olan bir sinemaydı. Benim jenerasyonumda herkes bilir. Salı gecesi, ‘prömiyer gecesi’ derdik… Filmlerin değiştiği gece herkes orada olmak isterdi.

Evin altı tabii bizim. Kapıcı dairesinden kapı vardı, biz oradan sinemaya bağlanırdık. Cumartesi günleri 14.45 seansında bize 7’nci sıranın 8-9’uncu sırasını verirlerdi; bir de kollarlardı, doğru dürüst insanlar gelsin yanımıza diye… Çok büyük, iki büfemsi alanı vardı. 

‘DEDE BİZ O KADAR ZENGİN MİYİZ?’

“O zaman pirinç nedir falan, çok küçüğüz bilmiyoruz, yerler o kadar güzeldi ki, dedeme ‘Biz yerlere altın saçacak kadar zengin miyiz?’ derdim. Kimse yeri çekmemiştir, yoksa yerleri görün çok isterdim. Çok güzel filmler seyrettik, onların afişlerini de vermek istemezlerdi ama artist toplama merakı vardı, ben onları da toplamıştım. 

BANKER KASTELLİ İLE ‘THE END’!

“Dedem Hakkı Başaran 1966 yılında vefat etti, iki dayım anlaşamadılar, sinemayı Banker Kastelli’ye verdiler. O da bir pasaja dönüştürdü ama dükkanların her birini birkaç kişiye satmış galiba. Orası bitti, öyle atıl kaldı. 

NE; EROL EVGİN’DE Mİ?

“Hâlâ onda duruyor mu bilmiyorum ama Sadi Çalık’ın sinemanın duvarlarındaki ünlü rölyeflerini Erol Evgin aldı.”

Ayşe Hanım şahane bir insan Başaran Apartmanı’nda anlattım, evin eşyalarını saklamak için ayrı bir ev bile tutmuş. 

Anlatımı da harika…

SİNEMADA PEK ÇOK İLK BURADA

Orhan Pamuk’un Kara Kitap’ında da adı sıkça geçen Harbiye Konak Sineması, 1950’lerin sonlarında İstanbul’da Beyoğlu’nun dışında ilk büyük sineması… İlk modern salon havalandırması (Alarko), rahat koltukları, geniş sıra araları, İstanbul’da ilk kez uygulanan panoptik perde, kaliteli ses düzeniyle diğer salonlardan ayrılan Konak, gösterimlere de Beyoğlu’ndan yarım saat sonra başlarmış ki, orada bilet bulamayan filmi burada izlesin. Dekorasyon da Rükneddin Güney’e aitmiş. 

Salon, sinema olarak kullanıldıktan sonra Devekuşu Kabere’nin oyunlarını sergilediği bir mekan olmuş ama 1987’de iki katlı küçük bir alışveriş merkezine dönüştürülmesi, kardeş anlaşmazlığı, Kastelli’nin alımı bitirmiş her şeyi…

* Fotoğraflar, Arkitekt Dergisi, Cilt: 1960 Sayı: 1960-01 (298) Sayfa: 4-9,13

YOLLARI KESİŞENLER

Yolu Konak Sineması ile kesişen binaları aşağıda görebilirsiniz. Bu binaların hikâyelerini birlikte okumanızı öneririz.

BU YAZIYI PAYLAŞIN:

Share on whatsapp
WhatsApp
Share on email
Email
Share on twitter
Twitter
Share on linkedin
LinkedIn
Share on telegram
Telegram
Share on facebook
Facebook

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış.

Bir yorum yazın

DİĞERLERİ

İlkadım

Kefeli Apartmanı

Bu hesap ve siteye uzaktan hep güzel katkısı olan iç mimar Didem Avincan ne zamandır bana “Samsun’da bir binayı yazacağım” diyordu. Bana gönderdiği bir haber linkini okudum; Prof. Dr. Yücel Tanyeri, habergazetesi.com‘daki köşesinde şöyle diyordu: “Kefeli Apartmanı, çocukluğumuzda Samsun’un en görkemli yapısı idi. 1950’li yıllarda Samsun’un

Devamı »
Çankaya

Pembe Köşk

Bugünkü yapı Ankara’dan; konuk yazarım Yiğit Ahmet Kurt. Buyrunuz… Eylül 1923; Garp Cephesi Kumandanlığı tamamlanmış, artık Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde hariciye vekilidir İsmet Paşa. Kısa bir süre sonra Cumhuriyet ilan edilecek, kendisi de ilk başbakan unvanını alacaktır. Düşman işgalinden kurtarılmış bu yeni ülkede sıra artık

Devamı »
Talimhane

Ayıntap Apartmanı

Gidip gidip fotoğraflıyorum bunları; izi kalsın… Geçen tozlu camlardan içine bakmaya çalışıyorum, minik bir mendille cam siliyorum falan. Yandaki apartman yıkımına su getiren beylerden biri geldi, önce cama su döktü, sildi; baktı olmuyor, kapıya tırmandı benim için içindeki resimleri fotoğrafladı.  Bunlar da günün kârı. Apartman

Devamı »
Nişantaşı

Kilimli Konak

Seneler önce, onu ilk bir ‘gece’ gördüm. O resim gece daha belirgin. Cama yapışıp Resimli Apartmanlar serim için yansımasız bir fotoğraf çekmeye çalıştım. İçindeki resmin Ercümend Kalmık’a ait olduğunu ise, Gümüşsuyu’ndaki Ercümend Kalmık Müzesi‘ni yazarken fark ettim. Binanın mimarı Ali Mukbil Gökdoğan.  Gökdoğan, Türkiye’nin imarı

Devamı »
İstiklal Caddesi

Tiring Mağazası (Foto Süreyya)

İç mimar Didem Avincan, bu hesabı ve siteyi takibinden en çok yararlandığım, “bilgi ve belge dolu” geri dönüşleriyle yeni keşifler yapmamı sağlayan insanlardan. Bana yazdıkça “Siz de bir bina yazın” diyordum. İstiklal Caddesi’nin Tünel tarafından geçen pek çok insanın, zaman içinde farklı isim ve işlevlerle gördüğü

Devamı »
Maçka

Maçka İnönü Evi

Sürekli “Ne olur bana yazın, paylaşın” diyorum ama pek olmuyor. Böylesi oldu mu, ba-yı-lı-yo-rum. Podcastlerimin de dinleyicisi olan Cansu Doğusal bana şöyle bir mesaj atmış: “(…) Mimarim ve haliyle bu sayfayla çok ilgileniyorum. Çalıştığım yer olan Yoo Mimarlık da Maçka’da mimar Rüknettin Güney (ben mimarın

Devamı »
Tarlabaşı

Leica Galeri

Şimdi, “Ara Güler hayatta olsaydı da sorardık, kesin biliyordur” diye düşünüyorum… Geçenlerde, kapılara ilgisini görüp takip etmeye başladığım Halil Kendir’in hesabında ilk defa o binanın içini gördüm. Sağolsun beni kırmadı binanın bugünkü haline dair fotoğrafları bana gönderip öğrendiklerini yazdı. (Dışardan fotoğraflar bana ait, içerisi muhteşemmiş!

Devamı »
Büyükada'nın Yaşlanmayan Modernleri
Hasan Çalışlar Arşivi

Çok sevdiğim mimar Hasan Çalışlar’ın, Instagram’da oluşturduğu ve “Büyükada’nın Yaşlanmayan Modernleri” adını verdiği arşivine, bundan sonra sitenin bu bölümünden ulaşabileceksiniz.