Marmara ve Sümer Apartmanları

Yapım Yılı: 1932

Güzel bina sevdamın nedenlerinden biri de bu iki binadır. Çünkü daha sıradan apartmanların, yazlık evlerin olduğu semtlerde oturan benim gibi çocuklar için -daha önce de söylemiştim- Vakko Fabrikası, -eski- Tercüman binası, Sümer ve Marmara gibi apartmanlar, Gümüşsuyu-İnönü Caddesi’ndeki binalar bir başkadır…

O başkalık dikkat çeker, o başkalık merak uyandırır, o başkalık hayaller kurdurur. 

Ben çocuktum ve bir gün böyle bir binada oturmak istiyordum.

Onun için bu iki binayla ilgili hiçbir metin benim için yeterli olmayacak. Üstelik iki binadan birinde korunması gereken insanlar oturmaya başladı ki, Vali Konağı fotoğraflama yasağına bir de buradaki güvenlikler eklendi. Güzelim alınlıkları, süslemeleri, binayı fotoğraflarken görülürseniz eğlenceli dakikalar başlıyor!

Neyse, konumuza gelelim…

EMEK SİNEMASI GİBİ YAPILARIN MİMARI

Üste eklenen ek katlara rağmen güzelliği bozulamayan bu iki apartmanın mimarı Rafael Alguadiş.

Rafael Bey’i nereden tanıyoruz? Hrant Dink’in ölüm yıldönümünde paylaştığım, Agos’a da ev sahipliği yapan Sebat Apartmanı.

Emek Sineması (eski ismiyle Melek), Opera (daha sonra İpek, Yeni Komedi Tiyatrosu), Artistik (daha sonra Sümer, Küçük Emek, Rüya) sinemaları, Miramar Apartmanı, Mensucat Santral Fabrikası… Hepsinde Alguadiş’in imzası var.

1929-30’da yapımına başlanan, Nişantaşı’nda Vali Konağı’nın karşısında yer alan Sümer ve Marmara Apartmanları aynı zamanda Resimli Apartmanlar serimde de yer almıştı; girişte Nikolay Kalmikoff’a ait duvar resimleri var.

81 YIL SONRA ADINA TABELA

Rafael Alguadiş yaşarken hiçbir binaya ismini yazmamış ama ‘Emek yıkımının’ ardından oğlu Jak Alguadiş’in önerisi üzerine, mimar Hasan Kuruyazıcı’nın desteğiyle, tasarımcı Metin Deniz tarafından hazırlanan isim tabelası, apartmanların yapılışından 81 yıl sonra 26 Haziran 2013 Çarşamba günü düzenlenen törenle cephedeki yerini almış.

RESSAM İLE İŞBİRLİĞİ

Bu vesileyle Karel Valansi’nin Şalom Gazetesi için mimarın oğlu yazar Jak Alguadiş ile -benim için maden gibi- bir söyleşi yapmış.

Söyleşiden anlıyorum ki, bu tabelanın asılmasına da vesile olan mimar Hasan Kuruyazıcı,  Rafael Alguadiş’in evraklarını da bir araya getirip güncellemiş.

Rus ressam Nikolay Kalmikoff (Rus Devrimi sonrası Türkiye’ye gelip Naci Kalmukoğlu adını almış), 1930’larda pek çok binaya giriş resmi yapmış. Onunla çalışan Rafael Bey, binaların iç süslemeleriyle de çok ilgiliymiş. Bu arada Kalmikoff, Rafael Bey’in eşi Elda’nın da bir portresini yapmışmış.

BU YAZIYI PAYLAŞIN:

Share on whatsapp
WhatsApp
Share on email
Email
Share on twitter
Twitter
Share on linkedin
LinkedIn
Share on telegram
Telegram
Share on facebook
Facebook

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış.

Bir yorum yazın

DİĞERLERİ

Ziyapaşa

Emin Gökçe Evi

Kaynaklarım Altın Şehir Adana Dergisi’ndeki Haluk Uygur yazısı (çok güzel) ile benzer temalar barındıran Güney Mimarlık Dergisi’nden mimar Hakan Kısacık’ın yazıları… EVET, CAHİT ARF’IN KARDEŞİ 1924 yılında Adanalı olmuş Arf ailesi… Arf soyadı Arifi isminin kısaltılmışı imiş. Selanik’ten Adana’ya Posta Müdürü olarak atanan Yusuf Arifi

Devamı »
Çekirge

Bay Selim Süter Evi

Nilüfer Kent Tiyatrosu’nun Murat Daltaban yönetmenliğinde sahneye koyduğu 1984‘ü izlemek için Bursa’ya gittiğimizde ertesi gün Fotoğraf Müzesi’nin kütüphanesine bir kitap gördüm; Nezaket Özdemir’in “Çekirge Köşkleri” (Sentez Yayıncılık). İlk açtığım sayfada da “Selim Süter Evi”. ARKADAŞIM SELİN SÜTER’İN DE EVİ TABİİ Arkadaşım var, tanıdığım en nezaketli insanlardan

Devamı »
Basınköy

Namık Kemal Apartmanı

Gazeteci Umur Talu ile çok kısa dönem, biraz da mesafeli olarak çalışabildik. Ama kendisini çok beğenir, severim.  Tahayyülüm öyle ki, o ve ailesi, İstanbul, evler, mahalleler açısından anı zengini insanlar… “Bize bir ev, bir bina yazar mısınız?” dedim, kırmadı beni. Kısa süre içinde bir yazı

Devamı »
Mecidiyeköy

Hukukçular Sitesi

Le Corbusier; sanırım mimarlık söz konusu ise öğrenilen ilk beş isimden biri… ‘Oyunu’ değiştirenlerden…  1887 İsviçre doğumlu; mimar, mobilya tasarımcısı, heykeltraş, ressam, yazar. 2. Dünya Savaşı’ndan sonra ortaya çıkan konut sorununa karşı çok düşünenlerden. Marsilya’da, savaş sonrası evsiz kalan Fransızlar için tasarladığı Unite d’Habitation (Barınma

Devamı »
Bakırköy

Taş Mektep

Annem ilkokulu bir kontun evinde okumuş! Biliyorum burada apartmanlardan konuşuyorduk ama bu fotoğrafı görünce dayanamadım. Hem zaten bina da aslen konut olarak yapılmış. Ama benim için farklı bir anlamı da var; bina annemin ilkokulu (Bakınız, kendisi siyah beyaz fotoğrafta en alt sırada sağdan üçüncü, saçı

Devamı »
Çankaya

Yeşiltepe Blokları

Ertem Eğilmez’in 1974 yapımı Zeki Alasya, Metin Akpınar, Kemal Sunal, Halit Akçatepe, Tekin Akmansoy, Perran Kutman gibi ‘şampiyonlar ligi’ kadrolu ‘Köyden İndim Şehire’ filmi, tarlalarında buldukları Bizans altınlarını Ankara’daki kuyumcu hemşerileri Ali Rıza’ya bozdurma ve bir çuval altını paylaşamamaların komik hikâyesini anlatır.  Film büyük oranda

Devamı »
Harbiye

El Irak Apartmanı

İlk yapım yılını, mimarını ya da isminin El Irak oluş nedenini bulamamış olmam beni biraz üzdü. Geçmişe dair bulabildiğim en eski bilgi, apartmanın 21 Temmuz 1939’da 120 bin lira karşılığında Lili ve Alexandrine Günzberg’e satıldığı. Satanlar arasında en büyük hissedar Lusi Sion imiş, diğer hisse

Devamı »
Büyükada'nın Yaşlanmayan Modernleri
Hasan Çalışlar Arşivi

Çok sevdiğim mimar Hasan Çalışlar’ın, Instagram’da oluşturduğu ve “Büyükada’nın Yaşlanmayan Modernleri” adını verdiği arşivine, bundan sonra sitenin bu bölümünden ulaşabileceksiniz.