Pamuk Apartmanı

Romanlarını ya da bazı röportajlarını okuyan çokça hisseder ama sadece Orhan Pamuk’un ‘İstanbul Hatıralar ve Şehir’ adlı kitabını okuyan bile çok iyi bilir ki Pamuk, şehriyle, sokaklarla, apartmanlarla geçmişiyle, yaşayışıyla çok sıkı, bambaşka bir ilişki kurar.

Aile apartmanları olan Pamuk Apartmanı da bu ilişkinin kalbindedir.

Yazarın Kara Kitap’ında Şehrikalp Apartmanı adıyla geçen Pamuk Apartmanı, artık pek ünlü. Ben bu fotoğrafları Koreli bir turistle aynı anda çektim mesela.

YIKIK-YANIK KONAKLAR DEVRİ…

Muhtemelen Pamuk, babasından bütün ayrıntıları biliyor -sık anlatırmış-, ben mimarını bulamadım ama yapım yılı 1952, en en geç 1953 yılı olmalı.

Çünkü, 7 Haziran 1952 doğumlu yazar, apartmanın inşaatı sürdüğü için hastaneden çıkar çıkmaz Ayaspaşa’daki Ongan Apartmanı‘na götürülüyor.

Teşvikiye Caddesi No:53’te yer alan ve her gün önünden yüzlerce kişinin geçtiği apartman, bir dönem büyük bir paşa konağının bahçesi olan arazinin kenarına inşa edilmiş. Bayer ve çevresindeki birkaç apartmanın yerine yapıldığı Sultan Abdülhamit’in kızı Şadiye Sultan’ın Nişantaşı Sarayı o kadar büyükmüş ki, uzak da değil, ondan şüpheleniyor insan. Ama Orhan Pamuk bunu bilse sayfa sayfa yazardı diye düşünüyorum. Pamuklar’ın aile apartmanlarının karşısındaki apartman da Mabeyinci Faik Bey Konağı’nın yerine yapılmışmış. 

Pamuk, ‘yıkık-yanık konaklar’ devrini küçük yaşta olmasına rağmen hatırlıyor. Zaten ilkokula Şehzade Yusuf İzzeddin Paşa Konağı’nda (Işık Lisesi) başlamış, Sadrazam Halil Rifat Paşa Konağı’nda devam etmiş. İki konak da o oralarda okurken yıkılmış.

O ARKA BALKON VE YAZI EVİ

Pamuk Apartmanı ve oradaki aile anıları, özellikle annesiyle ilişkisi belli ki Orhan Pamuk için pek kıymetli. Apartmanın arka tarafa bakan balkonunda çekilmiş pek çok çocukluk fotoğrafı da var.

Yıllarca nereye giderse gitsin orada oturmaya da dönmüş, en üst katı yazı yazmak için bir tür yazı evi olarak kullanmış. 

O KESTANE -BELKİ DE ÇINAR- AĞACI

Bu arada ben Hürriyet haberinden gördüm, yazının orijinalini okumadım, Orhan Pamuk, Gezi olayları döneminde Guardian’a bir yazı yazıyor. Şöyle bir girişle… 

“İstanbul’da olup bitenlerin nasıl başladığını ve sokaklarda polisle çatışan ve biber gazıyla boğulurcasına zehirlenen cesur insanları anlamak için kişisel bir hikâye ile başlayayım.

İstanbul adlı hatıra kitabımda, bir zamanlar bütün ailemin Nişantaşı’ndaki Pamuk Apartmanı’nın dairelerinde yaşadığını yazmıştım. Bu apartmanın önünde 50 yaşında bir kestane ağacı vardı ve çok şükür hâlâ da var. Aslında 1957 yılında bir gün önümüzden geçen caddeyi genişletmek için belediye bu ağacı kesmeye karar vermişti. Mağrur bürokratlar ve otoriter iktidar sahipleri mahallelinin karşı çıkmasına da aldırmamıştı. Böylece amcam, babam, bizler bütün aile kesileceği gün ve bütün gece sokağa çıktık ve kestane ağacının başında nöbet tuttuk. Bu da hem bizim kestane ağacını korudu, hem de bütün ailenin sık sık hatırlamaktan hoşlandığı ve bizi birleştiren bir hatıra oldu.”

Sanki bugün oradaki ağaç kestane değil çınar gibi. Emin olamadım…

YOLLARI KESİŞENLER

Yolu Pamuk Apartmanı ile kesişen binaları aşağıda görebilirsiniz. Bu binaların hikâyelerini birlikte okumanızı öneririz.

BU YAZIYI PAYLAŞIN:

WhatsApp
Email
Twitter
LinkedIn
Telegram
Facebook

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış.

Bir yorum yazın

DİĞERLERİ

Şişhane

Deniz Palas / IKSV Binasi / Kirzade Apartmanı

Konuk yazarım var; herumutortakarar.com‘un ilk günlerinden beri manevi desteğini benden esirgemeyen, yazı için sürekli taciz ettiğim mimar ve yazar Ertuğ Uçar. Roman ve öyküler de yazan birini bulmuşum. Üstelik ortağı olduğu Teğet Mimarlık, yazmasını istediğim binalardan birinde, Deniz Palas’ta… Her gördüğümde borçlu hissettirdim Ertuğ’u. Şah-ha-ne

Devamı »
Moda

Marmara Apartmanı

Bu sitede kimi zaman mimarları, kimi zaman da yaşayanlarıyla renklenen bir takım bina hikâyeleri paylaşsam da, her daim bir görsel şölen vaat ettiğim söylenemez:) Ancak Gözde Kumru sağolsun bu apartman fotoğraflarına bakmaya doyamıyorum, Emin Halid Onat ile Ercüment Kalmık için de bundan aşağısı olmamalıydı zaten.

Devamı »
Nişantaşı

Prof. AA (Ahmet Ağaoğlu) Evi

Bastığımız, oturduğumuz yeri bilmek tanımak ne kadar önemli… Nişantaşı’nın en popüler sokaklarından Avukat Süreyya Ağaoğlu Sokak. Hani Kruvasan gibi rağbet gören lokantalar, çok güzel apartmanlar var. Peki oradaki köşkten, sonra sadece 28-29 sene ayakta kalan muhteşem Sedad Hakkı Eldem Evi’nden haberiniz var mı? Fotoğraflarından neredeyse âşık

Devamı »
Şişhane

Abuaf (Demet) Apartmanı

Ben Art Nouveau işlemelerini, özellikle de kapısını bir müzik aletinin gövdesine benzettiğimden, apartmanın ünlü bir klasik müzik bestecisinin olduğunu falan düşünmeye eğilimli idim. Bu binayı yıllar içinde o kadar çok fotoğraflamışım ki, “Demet Apartmanı” yazısı bile elimde farklı fontlarla mevcut. Ancak asıl ismi Abuaf Apartmanı.

Devamı »
Çankaya

Leyla Gencer Apartmanı

Bu sitedeki Cinnah Apartmanı yazısı ile gönüllerimize taht kuran Ankara Apartmanları hesabının sevgili sahibi beni, “Ankara’da hayat var!” sloganıyla etkinlikleri duyuran, her şey bir yana bir Ankara kaydı ve arşivi de tutan Lavarla oluşumuyla da tanıştırdı. Uzaktan takip ediyorum… Sonra Lavarla’nın sitesine, biz Ankara’dayken bize

Devamı »
Merter

Vakko Binası

Bir fabrika binası, bir çocuğun zihninde ne kadar yer edebilirse bir zamanlar Merter’de olan Vakko Fabrikası, o derece aklıma kazınmıştır. Güzeldi, farklıydı, ilgi çekiciydi, acayipti… Küçükken otomobille önünden her geçişimizde onu görmek için çaba sarf ederdim. Yolda sıkıldım; onu görünce bir şekilde eve yaklaştığımı anlar,

Devamı »
Beşiktaş

Deniz Apartmanı

Nüzhetiye Caddesi benim çok yürüdüğüm bir Beşiktaş yoludur; tabela 2005’te konulmuşsa da ben yeni gördüm. Deniz Apartmanı’nın girişinde “Şair Behçet Necatigil, 1964-1979 yılları arasında (demek ki vefatına kadar) bu apartmanda 23 no’lu dairede yaşamıştır” yazıyor. O gün bugündür Necatigil şiirlerinde ne kadar ev / mahalle

Devamı »
Büyükada'nın Yaşlanmayan Modernleri
Hasan Çalışlar Arşivi

Çok sevdiğim mimar Hasan Çalışlar’ın, Instagram’da oluşturduğu ve “Büyükada’nın Yaşlanmayan Modernleri” adını verdiği arşivine, bundan sonra sitenin bu bölümünden ulaşabileceksiniz.