“Anayasaya uyulmayan bir ülkede Koruma Kurulu kararına uyulması da çok beklenemezdi” diyordu Mimar Doğan Tekeli, Cumhuriyet Dönemi’nin simge yapılarından, önemli mimari ve kültürel miraslarından biri olan “bir zamanlar tescilli” İller Bankası’nın yıkılması konusunda.
Türkiye’de maalesef “Kültürel miras nedir” konusunun anlatılması ve anlaşılması için bin somun ekmek yenmesi gerekiyor.
“Modern mimari miras” konusu ise iki bin somun ekmek yesek anca…
“Dünyanın 7 Harikası”ndan biri sayılan Bodrum Halikarnas Mozolesi’nin sergilenişini yeni gördüm; üç bin somun ekmek de diyebiliriz…
ZAHMETSİZ ECDAD SAHİBİ OLMAK
“Zahmetsiz ecdad sahibi olan” bizlerin bir “eski” nefreti mi vardır nedir, her şeyi “nasıl olursa olsun” parlak, cilalı istiyoruz.
Güzel/çirkin tanımlarımız çok keskin ve yüzeysel olabiliyor.
Deprem korkusu ve yapılanmasında nedense önceliği “kıymetli parsellere” veriyoruz.
Bir de “kullanıcı”, “halk”, “ilişkili insanlar” asla önemsenmiyor. En azından bir süre önce vapurların nasıl olacağını halka sorarlar”mış gibi” yapıyorlardı. Şimdi her alanda “Biz dedik olacak, oldu, bitti bile”…
LOUVRE ESKİDİ YENİSİNİ YAPALIM DENİR Mİ?
Deprem riski söz konusu ise ben her zaman mesafeli – çekimserim. Yaşam kıymetli.
Ancak dünyanın her yerinde kıymetlinin korunması güçlendirmesi var ve yapılıyor.
Louvre eskiyince ya da müze binası eserlere yetmez olunca “Yıkalım yeniden yapalım” yerine alternatifler düşünülüyor.
Antalya Müzesi’nin benim için yeri (Ankara Arkeoloji ile birlikte) ayrıdır. E Antalya yani; medeniyetlerce… Aşığım oradaki eserlere. Bu lahit fotoğrafı dev bir baskıyla evimde asılı.
Bina, Doğan Tekeli, Sami Sisa ve Metin Hepgüler tarafından 1964 yılında Türkiye’de yarışmayla elde edilen ilk müze yapısı.
Antalya’nın kentsel kültürünün, toplumsal hafızasının, tarihinin, hatta doğasının bir parçası. Ödüllerde kazanmış “döneminin bir örnek yapısı”.
YOKSA MEDENİYET KALMIYOR
Çoook eskimiş olabilir, içinde çok kıymetli eserler var depremle ilgili önlemler alınması gerekebilir. Ama bunların hepsi halka, Antalyalılara, bizlere “Verilerle, rakamlarla” anlatılmalı ve önce “Yıkmadan yapmak” denenmelidir!
İnsanlar haftalarca protesto etti. ICOMOS Türkiye, ISC20c Türkiye, ISCARSAH Türkiye, DOCOMOMO Türkiye, KORDER gibi Uluslararası koruma uzmanlık kurumları Türkiye organizasyonları ve STK’lar ‘Antalya Arkeoloji Müzesi’ne ilişkin metinler yayınladı.
Belli ki binanın yeniden yapılmasına dair “Sorulup cevabı alınmayan” bir takım şüpheler de var.
Vemüze kapandı. Kamuoyu ikna edilmeden ve bunun için hiçbir çaba harcanmadan.
Merak ederseniz Apaçık Radyo’da “Kültürel Miras ve Koruma: Kim İçin, Ne İçin” adlı programın Antalya Müzesi bölümlerini dinleyin.
Binanın hayattaki mimarı Doğan Tekeli’nin de söyleşisi var içlerinde; baştaki alıntı da oradan…
Asu Aksoy ve Burçin Altınsay şahane içerikler yapmışlar.
Türkiye’de bu kadar şey olurken bunlarla da uğraşmak, kaydını almak zorundayız, benim burada kısmen yapmaya çalıştığım da bu; yoksa medeniyet kalmıyor…
* Fotoğraflar Nilay Örnek.
* Çizimler Salt Mimarlık Arşivi
Bilgileri:
Çizimler, “Doğan Tekeli-Sami Sisa: Projeler, Uygulamalar: 1954-1974” (Apa Ofset, İstanbul, 1974) kitabında yayınlandı – (Apa Ofset, İstanbul, 1974)
Proje, 1964 yılında Bayındırlık Bakanlığı tarafından açılan yarışmada birincilik ödülü aldı ve 1968-1971 yılları arasında uygulandı. –
Aydınger kağıdı üzerine mürekkep ve kurşun kalem
Henüz yorum yapılmamış.