Agopyan Han

Eminönü Sirkeci tarafına her gidişimde uzun uzun incelediğim, derin derin üzüldüğüm yapılardan biri: Hamidiye Caddesi ile Arpacılar Caddesi köşesinde yer alan, haddini bilmez tabelalardan görünmez hale getirilmiş Agopyan Han.

Ancak kapısı her şeye rağmen bize bir şeyler söylüyor, 1921 yılında hizmete girmiş misal.

Binanın mimarı Levon Nafilyan.

Levon Bey, bu toprakların ilk bevliye (üroloji) uzmanı ve aynı zamanda birçok askeri hekimin yetişmesinde rol oynamış bir hocanın, Andon Nafilyan Paşa’nın oğlu. Paris’te okumuş. Bankalar Caddesi’ndeki İş Bankası binası ile Karaköy rıhtımındaki Hovagimyan Han da onun eseri.

LEVON KORDONCİYAN’IN TERZİ ÇIKTIĞI YER

Agopyan Han zamanının en işlek yerlerinden… Levon Kordonciyan’ın terzi çıktığı yer bile burası. O dönem Rum terziler yoğunlukta; Levon Bey çıraklıktan başlayıp mesleği onlardan öğreniyor, ünü Atatürk’e kadar gidiyor.

6-7 Eylül olayları Agopyan Han için de milat; içinde yerleşik çalışan pek çok kişi kaçıyor, göçüyor. Ama burası, Türkiye’de kalan pek çok azınlıkların dayanışma merkezlerinden biri oluyor.

HAFIZ MUSTAFA’NIN KURULUŞU ORADA DEĞİL

“… bina Art-Nouveau öğeleri birlikte taşımaktadır. Ancak kolonsu kabartmaların çıkmalı kat hizasındaki bitişleri, kullanılan yarı dairesel formlar, bitişlerdeki keskin köşelerle Ermeni mimarisinden izleri de beraberinde taşımaktadır.” deniyor mimdap.org‘da. Aynı sitede yapının “Koruma Kurulları’nın bayağı yolu üzerinde” oluşuna da dikkat çekiliyor. Hani böyle bir şeyi siz-ben bile görebilirken, onlar nasıl görüp müdahale etmez. Garip.

Bu arada aşağısındaki, kuruluşundan beri orada olduğu izlenimli Hafız Mustafa aslında ‘sonradan orada’. 

Salt Arşiv’de gezinirken gördüm; 1925 tarihli Leon Bobicki imzalı, ön yüzünde Leon Bobicki’nin mağazasının fotoğrafı bulunan kartpostalda o köşenin eski hali de var.

BU YAZIYI PAYLAŞIN:

Share on whatsapp
WhatsApp
Share on email
Email
Share on twitter
Twitter
Share on linkedin
LinkedIn
Share on telegram
Telegram
Share on facebook
Facebook

YORUMLAR

3 Yorumlar
  • Alev Bilgen
    Tarih: 18:00h, 10 Ekim Cevapla

    Merhaba,

    Yazınızda paylaştığınız fotoğraflardan mavi çinili han;
    Pervititch Haritası’nda Agopyan Han ile 4. Vakıf Han arasında bulunan mavi çinili han “Hacı Bekir Hanı” olarak geçiyor.

    Ayrıca söz konusu han tez konusu olmuş. İlgili tezden alıntı paylaşıyorum.

    Bu çalışmada; İstanbul İli Fatih İlçesi, Şeyh Mehmet Geylani Mahallesi, Hamidiye Sokak’ta 70 Pafta, 969 Ada 7, 8, 9 ve 76 (eski 10 ve 11) parsellerde yer alan Hacı Bekir Han yapısının mevcut durumunun belgelenmesi, tarihsel gelişim süreçlerinin araştırılması, yapının gelecek nesillere korunarak aktarılmasını temel alan restorasyon projesinin hazırlanması hedeflenmiştir. Hacı Bekir Han mevcut halinde tek yapı gibi kullanılmakta olan, farklı dönem yapılarının katmanlaşmasıyla bugüne ulaşmış yapılar bütünüdür. 7. yy öncesine tarihlenen kule ve sur kalıntısı, 18. yy’a tarihlenen yapı ve bölümler, son olarak 1921-22 tarihlerinde inşa edilmiş kısımlarıyla farklı yapım sistemlerini ve malzemeleri bünyesinde bulundurmaktadır. 1918 yıllarında Hacı Bekir Lokumları’nın sahiplerinden Ali Muhiddin Bey’in annesi Reşide Melek Hanım tarafından yapıların satın alındığı, satın alma belgeleri sayesinde bilinmektedir. Fakat yapıların mimarlarına dair bilgiye ulaşılamamıştır. Yapının Hamidiye Caddesi’ne bakan cephesi 1922 yılında inşa edilmiştir. Dönemin güçlü akımlarından olan I. Ulusal Mimari üslubunun karakteristik özelliklerini taşımaktadır. Yapının bu döneme tarihlenen kısımları betonarme yapım sistemi ile inşa edilmiştir. 18. yy ve öncesine tarihlenen kısımlar tuğla-taş kârgir yığma yapım tekniği ile inşa edilmş olup, Klasik Osmanlı mimarisinin mekânsal özelliklerini taşımaktadır. 7. yy öncesine tarihlenen kule ve sur kalıntısı tuğla-taş kârgir yığma yapım tekniği ile inşa edilmş olup, erken Bizans dönemi özelliklerini taşımaktadır. Yapı farklı yüzyıllara ait katmanları ile zengin bir mimariye sahiptir. 1982 yılına kadar imalathane olarak kullanılması sebebiyle üretim teknolojisine dair donatıları bulunmaktadır. Kentsel sit alanı içinde yer alan tarihi yapı, uzun yıllardır atıl bırakılmış…..

    Tez Konusu : Eminönü Bahçekapı’da Hacı Bekir Han restorasyon projesi
    Yazar : Yeşim Çivitcioğlu
    Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Gülsüm Tanyeli
    İTÜ/ Mimarlık Ana Bilim Dalı

    https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=Nsin5eYGn9a0y9HcRv-yug&no=ol6_gAT5c8oncZVERKKMpQ

  • Alev Bilgen
    Tarih: 18:06h, 10 Ekim Cevapla

    Merhaba,

    Yazınızda paylaştığınız fotoğraflardan mavi çinili han;
    Pervititch Haritası’nda Agopyan Han ile 4. Vakıf Han arasında bulunan mavi çinili han “Hacı Bekir Hanı” olarak geçiyor.

    Söz konusu han tez konusu olmuş. İlgili tezden alıntı paylaşıyorum.

    Bu çalışmada; İstanbul İli Fatih İlçesi, Şeyh Mehmet Geylani Mahallesi, Hamidiye Sokak’ta 70 Pafta, 969 Ada 7, 8, 9 ve 76 (eski 10 ve 11) parsellerde yer alan Hacı Bekir Han yapısının mevcut durumunun belgelenmesi, tarihsel gelişim süreçlerinin araştırılması, yapının gelecek nesillere korunarak aktarılmasını temel alan restorasyon projesinin hazırlanması hedeflenmiştir. Hacı Bekir Han mevcut halinde tek yapı gibi kullanılmakta olan, farklı dönem yapılarının katmanlaşmasıyla bugüne ulaşmış yapılar bütünüdür. 7. yy öncesine tarihlenen kule ve sur kalıntısı, 18. yy’a tarihlenen yapı ve bölümler, son olarak 1921-22 tarihlerinde inşa edilmiş kısımlarıyla farklı yapım sistemlerini ve malzemeleri bünyesinde bulundurmaktadır. 1918 yıllarında Hacı Bekir Lokumları’nın sahiplerinden Ali Muhiddin Bey’in annesi Reşide Melek Hanım tarafından yapıların satın alındığı, satın alma belgeleri sayesinde bilinmektedir. Fakat yapıların mimarlarına dair bilgiye ulaşılamamıştır. Yapının Hamidiye Caddesi’ne bakan cephesi 1922 yılında inşa edilmiştir. Dönemin güçlü akımlarından olan I. Ulusal Mimari üslubunun karakteristik özelliklerini taşımaktadır. Yapının bu döneme tarihlenen kısımları betonarme yapım sistemi ile inşa edilmiştir. 18. yy ve öncesine tarihlenen kısımlar tuğla-taş kârgir yığma yapım tekniği ile inşa edilmş olup, Klasik Osmanlı mimarisinin mekânsal özelliklerini taşımaktadır. 7. yy öncesine tarihlenen kule ve sur kalıntısı tuğla-taş kârgir yığma yapım tekniği ile inşa edilmş olup, erken Bizans dönemi özelliklerini taşımaktadır. Yapı farklı yüzyıllara ait katmanları ile zengin bir mimariye sahiptir. 1982 yılına kadar imalathane olarak kullanılması sebebiyle üretim teknolojisine dair donatıları bulunmaktadır. Kentsel sit alanı içinde yer alan tarihi yapı, uzun yıllardır atıl bırakılmış…..

    Tez Konusu : Eminönü Bahçekapı’da Hacı Bekir Han restorasyon projesi
    Yazar : Yeşim Çivitcioğlu
    Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Gülsüm Tanyeli
    İTÜ/ Mimarlık Ana Bilim Dalı

    https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=Nsin5eYGn9a0y9HcRv-yug&no=ol6_gAT5c8oncZVERKKMpQ

    • Nilay Örnek
      Tarih: 01:03h, 11 Ekim Cevapla

      Bunu ayrı yazı yapmalıydık:)

Bir yorum yazın

DİĞERLERİ

Cihangir

Büyük Yavuz Apartmanı

Bir önceki “Apartmanlar üzerinden ‘Küçüklerimizi Sevelim, Büyüklerimizi Sayalım’ paylaşımım üzerine, daha önce bu hesap için bana bir bina da yazan Fırat Şenol bir bilgi paylaştı; onun @mekanlarveinsanlar adlı Instagram hesabından, izniyle alıntılıyorum: Böylece bir apartmanın daha geçmişinden bir iz, bir ipucu bulmuş olduk…  D GDUBU

Devamı »
Fatih

Kuleli Apartmanı

Yıl 2012,  lezzet peşinde geçen bir turla ilgili yazımda ‘Paçacı Necip Usta-Hayat Lokantası’na dair şunları yazmışım: “Erzurum’da öğrendiği reçeteyi, 40 yıldır İstanbul’da uyguluyor Paçacı Necip Usta. İstanbul’un en eski paça ustalarından biri. Bir tür esnaf lokantası burası. Hayat Lokantası’nda ben, paça yerine papaz yahnisi yedim

Devamı »
Maltepe

Bakireler Anıtı’nın Heykeli

Zamanın efsanevi Süreyya Plajı’nın içinde, denizde kalan Bakireler Anıtı‘nın fotoğraflarını ilk gördüğümde çok şaşırmış, çok da merak etmiştim; “Şimdi nerede?” Betona gömüldüğünü, İstanbul’un Maltepe semtinde, şimdi Migros olan alanın bahçesinde kaldığını yazmıştım. İlgilenenler, plajın geçmişine dair yazıyı buradan okuyabilir. Gelişmeler var; bir restorasyon duyurusu oldu

Devamı »
Gümüşsuyu

Ekselsiyor Apartmanı

İstanbul Gümüşsuyu’nun, Ayaspaşa’nın en ünlü binalarından biridir Ekselsiyor. Hatta bir diğer ünlü güzel bina Çam Palas alınmasın, Hacı İzzet Paşa Sokak’ta neredeyse bütün binalar ona yakınlığıyla tarif ediliyor bile olabilir; Ekselsiyor’un üç yani, Ekselsiyor’un sağı, Ekselsiyor’un solu gibi gibi… Ekselsiyor’un mimarı Perikles Fotiadis. Fotiadis, Heybeliada

Devamı »
Galata

Petraki Han

Bu gün bu sitenin kadrolu yazar-araştırmacılardan biri konuk yazarım; iç mimar Didem Avincan. Buyrunuz: “İngiltere Lancashire’dan Angela Fry uzun süredir araştırdığı aile geçmişi ile ilgili bulduklarını bir blog hazırlayarak paylaşmaya karar vermiş. Benzer konularla ilgilenen ama tanımadığı daha fazla kişiye ulaşmak, bilgiyi büyütmek amacıyla… İyi

Devamı »
Moda

Emel Apartmanı

Kadıköy’ün çok merkezi bir yerinde de olsa, Emel Apartmanı’nın güzelliğinin farkına varmak yıllardır pek kolay olmadı. Giriş katındaki dükkanın eşyaları; dolaplar, sandalyeler, masalar, insanlar…  Benim fark etmem ise 3-4 yıl önce Emel ismiyle bir araya gelen duvarındaki panter resmi ile… Yoksa, bir dönemin sinema yıldızı,

Devamı »
Cihangir

Güneşli Sokak

Yılların Güneşli Sokak’ı… İstanbul Cihangir’de oturup da bilmeyen yoktur.  10/7/2020 tarihinde açıklanan bir kararla Beyoğlu Belediye Meclisi, ‘Kapıcılar Kralı’ ve ‘Çöpçüler Kralı’ filmlerinin çekildiği sokağın adının Kemal Sunal Sokağı olmasına karar vermiş. Sokakta oturanlar, evleri-anıları olanlar ne hissediyor, nasıl bakıyor merak ediyorum. Kaydını düşelim; üç

Devamı »
Büyükada'nın Yaşlanmayan Modernleri
Hasan Çalışlar Arşivi

Çok sevdiğim mimar Hasan Çalışlar’ın, Instagram’da oluşturduğu ve “Büyükada’nın Yaşlanmayan Modernleri” adını verdiği arşivine, bundan sonra sitenin bu bölümünden ulaşabileceksiniz.