Agopyan Han

Eminönü Sirkeci tarafına her gidişimde uzun uzun incelediğim, derin derin üzüldüğüm yapılardan biri: Hamidiye Caddesi ile Arpacılar Caddesi köşesinde yer alan, haddini bilmez tabelalardan görünmez hale getirilmiş Agopyan Han.

Ancak kapısı her şeye rağmen bize bir şeyler söylüyor, 1921 yılında hizmete girmiş misal.

Binanın mimarı Levon Nafilyan.

Levon Bey, bu toprakların ilk bevliye (üroloji) uzmanı ve aynı zamanda birçok askeri hekimin yetişmesinde rol oynamış bir hocanın, Andon Nafilyan Paşa’nın oğlu. Paris’te okumuş. Bankalar Caddesi’ndeki İş Bankası binası ile Karaköy rıhtımındaki Hovagimyan Han da onun eseri.

LEVON KORDONCİYAN’IN TERZİ ÇIKTIĞI YER

Agopyan Han zamanının en işlek yerlerinden… Levon Kordonciyan’ın terzi çıktığı yer bile burası. O dönem Rum terziler yoğunlukta; Levon Bey çıraklıktan başlayıp mesleği onlardan öğreniyor, ünü Atatürk’e kadar gidiyor.

6-7 Eylül olayları Agopyan Han için de milat; içinde yerleşik çalışan pek çok kişi kaçıyor, göçüyor. Ama burası, Türkiye’de kalan pek çok azınlıkların dayanışma merkezlerinden biri oluyor.

HAFIZ MUSTAFA’NIN KURULUŞU ORADA DEĞİL

“… bina Art-Nouveau öğeleri birlikte taşımaktadır. Ancak kolonsu kabartmaların çıkmalı kat hizasındaki bitişleri, kullanılan yarı dairesel formlar, bitişlerdeki keskin köşelerle Ermeni mimarisinden izleri de beraberinde taşımaktadır.” deniyor mimdap.org‘da. Aynı sitede yapının “Koruma Kurulları’nın bayağı yolu üzerinde” oluşuna da dikkat çekiliyor. Hani böyle bir şeyi siz-ben bile görebilirken, onlar nasıl görüp müdahale etmez. Garip.

Bu arada aşağısındaki, kuruluşundan beri orada olduğu izlenimli Hafız Mustafa aslında ‘sonradan orada’. 

Salt Arşiv’de gezinirken gördüm; 1925 tarihli Leon Bobicki imzalı, ön yüzünde Leon Bobicki’nin mağazasının fotoğrafı bulunan kartpostalda o köşenin eski hali de var.

BU YAZIYI PAYLAŞIN:

WhatsApp
Email
Twitter
LinkedIn
Telegram
Facebook

YORUMLAR

3 Yorumlar
  • Alev Bilgen
    Tarih: 18:00h, 10 Ekim Cevapla

    Merhaba,

    Yazınızda paylaştığınız fotoğraflardan mavi çinili han;
    Pervititch Haritası’nda Agopyan Han ile 4. Vakıf Han arasında bulunan mavi çinili han “Hacı Bekir Hanı” olarak geçiyor.

    Ayrıca söz konusu han tez konusu olmuş. İlgili tezden alıntı paylaşıyorum.

    Bu çalışmada; İstanbul İli Fatih İlçesi, Şeyh Mehmet Geylani Mahallesi, Hamidiye Sokak’ta 70 Pafta, 969 Ada 7, 8, 9 ve 76 (eski 10 ve 11) parsellerde yer alan Hacı Bekir Han yapısının mevcut durumunun belgelenmesi, tarihsel gelişim süreçlerinin araştırılması, yapının gelecek nesillere korunarak aktarılmasını temel alan restorasyon projesinin hazırlanması hedeflenmiştir. Hacı Bekir Han mevcut halinde tek yapı gibi kullanılmakta olan, farklı dönem yapılarının katmanlaşmasıyla bugüne ulaşmış yapılar bütünüdür. 7. yy öncesine tarihlenen kule ve sur kalıntısı, 18. yy’a tarihlenen yapı ve bölümler, son olarak 1921-22 tarihlerinde inşa edilmiş kısımlarıyla farklı yapım sistemlerini ve malzemeleri bünyesinde bulundurmaktadır. 1918 yıllarında Hacı Bekir Lokumları’nın sahiplerinden Ali Muhiddin Bey’in annesi Reşide Melek Hanım tarafından yapıların satın alındığı, satın alma belgeleri sayesinde bilinmektedir. Fakat yapıların mimarlarına dair bilgiye ulaşılamamıştır. Yapının Hamidiye Caddesi’ne bakan cephesi 1922 yılında inşa edilmiştir. Dönemin güçlü akımlarından olan I. Ulusal Mimari üslubunun karakteristik özelliklerini taşımaktadır. Yapının bu döneme tarihlenen kısımları betonarme yapım sistemi ile inşa edilmiştir. 18. yy ve öncesine tarihlenen kısımlar tuğla-taş kârgir yığma yapım tekniği ile inşa edilmş olup, Klasik Osmanlı mimarisinin mekânsal özelliklerini taşımaktadır. 7. yy öncesine tarihlenen kule ve sur kalıntısı tuğla-taş kârgir yığma yapım tekniği ile inşa edilmş olup, erken Bizans dönemi özelliklerini taşımaktadır. Yapı farklı yüzyıllara ait katmanları ile zengin bir mimariye sahiptir. 1982 yılına kadar imalathane olarak kullanılması sebebiyle üretim teknolojisine dair donatıları bulunmaktadır. Kentsel sit alanı içinde yer alan tarihi yapı, uzun yıllardır atıl bırakılmış…..

    Tez Konusu : Eminönü Bahçekapı’da Hacı Bekir Han restorasyon projesi
    Yazar : Yeşim Çivitcioğlu
    Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Gülsüm Tanyeli
    İTÜ/ Mimarlık Ana Bilim Dalı

    https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=Nsin5eYGn9a0y9HcRv-yug&no=ol6_gAT5c8oncZVERKKMpQ

  • Alev Bilgen
    Tarih: 18:06h, 10 Ekim Cevapla

    Merhaba,

    Yazınızda paylaştığınız fotoğraflardan mavi çinili han;
    Pervititch Haritası’nda Agopyan Han ile 4. Vakıf Han arasında bulunan mavi çinili han “Hacı Bekir Hanı” olarak geçiyor.

    Söz konusu han tez konusu olmuş. İlgili tezden alıntı paylaşıyorum.

    Bu çalışmada; İstanbul İli Fatih İlçesi, Şeyh Mehmet Geylani Mahallesi, Hamidiye Sokak’ta 70 Pafta, 969 Ada 7, 8, 9 ve 76 (eski 10 ve 11) parsellerde yer alan Hacı Bekir Han yapısının mevcut durumunun belgelenmesi, tarihsel gelişim süreçlerinin araştırılması, yapının gelecek nesillere korunarak aktarılmasını temel alan restorasyon projesinin hazırlanması hedeflenmiştir. Hacı Bekir Han mevcut halinde tek yapı gibi kullanılmakta olan, farklı dönem yapılarının katmanlaşmasıyla bugüne ulaşmış yapılar bütünüdür. 7. yy öncesine tarihlenen kule ve sur kalıntısı, 18. yy’a tarihlenen yapı ve bölümler, son olarak 1921-22 tarihlerinde inşa edilmiş kısımlarıyla farklı yapım sistemlerini ve malzemeleri bünyesinde bulundurmaktadır. 1918 yıllarında Hacı Bekir Lokumları’nın sahiplerinden Ali Muhiddin Bey’in annesi Reşide Melek Hanım tarafından yapıların satın alındığı, satın alma belgeleri sayesinde bilinmektedir. Fakat yapıların mimarlarına dair bilgiye ulaşılamamıştır. Yapının Hamidiye Caddesi’ne bakan cephesi 1922 yılında inşa edilmiştir. Dönemin güçlü akımlarından olan I. Ulusal Mimari üslubunun karakteristik özelliklerini taşımaktadır. Yapının bu döneme tarihlenen kısımları betonarme yapım sistemi ile inşa edilmiştir. 18. yy ve öncesine tarihlenen kısımlar tuğla-taş kârgir yığma yapım tekniği ile inşa edilmş olup, Klasik Osmanlı mimarisinin mekânsal özelliklerini taşımaktadır. 7. yy öncesine tarihlenen kule ve sur kalıntısı tuğla-taş kârgir yığma yapım tekniği ile inşa edilmş olup, erken Bizans dönemi özelliklerini taşımaktadır. Yapı farklı yüzyıllara ait katmanları ile zengin bir mimariye sahiptir. 1982 yılına kadar imalathane olarak kullanılması sebebiyle üretim teknolojisine dair donatıları bulunmaktadır. Kentsel sit alanı içinde yer alan tarihi yapı, uzun yıllardır atıl bırakılmış…..

    Tez Konusu : Eminönü Bahçekapı’da Hacı Bekir Han restorasyon projesi
    Yazar : Yeşim Çivitcioğlu
    Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Gülsüm Tanyeli
    İTÜ/ Mimarlık Ana Bilim Dalı

    https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=Nsin5eYGn9a0y9HcRv-yug&no=ol6_gAT5c8oncZVERKKMpQ

    • Nilay Örnek
      Tarih: 01:03h, 11 Ekim Cevapla

      Bunu ayrı yazı yapmalıydık:)

Bir yorum yazın

DİĞERLERİ

Bakırköy

Taş Mektep

Annem ilkokulu bir kontun evinde okumuş! Biliyorum burada apartmanlardan konuşuyorduk ama bu fotoğrafı görünce dayanamadım. Hem zaten bina da aslen konut olarak yapılmış. Ama benim için farklı bir anlamı da var; bina annemin ilkokulu (Bakınız, kendisi siyah beyaz fotoğrafta en alt sırada sağdan üçüncü, saçı

Devamı »
Çankaya

(İkinci) Sönmez Apartmanı

Ankara’da 1937-1977 yılları arasında var olan Sönmez Apartmanı‘ndaki karakterlerimizi hatırlayalım; eski bir bürokrat ve siyasetçi Talat Sönmez, kızı Ruhiye ve damadı Refik Besim Bakuy. Ve benim gezip aşık olduğum, bugün hala güzelliğini koruyan “ikinci” Sönmez Apartmanı’na gelelim. (O merdivenler, o ara renkli camlar, o ışık,

Devamı »
Nişantaşı

Sünbül Apartmanı

Mimar Nişan Yaubyan  vefat etmiş. 1928 doğumlu, hakkında yapılan “Mimarlığa Doymayan Adam” belgeselinin adının hakkını verircesine yaşamış bir mimar -okuduğum ve izlediğim kadarıyla- kendisi (ayrıntıları ve linkleri siteye koyuyorum). ABD’de saldırıya uğrayan meşhur İkiz Kuleler’in yapımında da çalışmış, Türkiye’de pek çok önemli projeye imza atıp

Devamı »
Akyaka

Nail Çakırhan Evi

Her sene, arkadaşlarımız Fem ile Sezer’i görmeye gittiğimiz (Muğla) Ula’da pek çok kez istedim ki oraya gitmişken Akyaka’da Nail Çakırhan Evi’ni de göreyim… Gidiyoruz gidiyoruz kapı duvar.  Geçen ay bu durumu Fem Güçlütürk’e anlatırken, “Akşam zaten sizi Eniz’lerin restoranı Agape Djova’ya götürüyoruz; Eniz’e bayılırsın, mimar.

Devamı »
Yeşilköy

Röne Park ve Röne Park Gazinosu

Biliyorum, biliyorum, biliyorum… Bina, mimari derken insan hikâyelerine fazla düştüm. ‘Çıkacağım’ ama dayanamıyorum. Bu pazar da azıcık yapayım; konum Röne Park olsun. İstanbul, Yeşilköy-Bakırköy-Ataköy sakinleri bilecektir. Yıllaaaarrr sonra dün ilk defa, çokça adını geçirdiğim Röne Park’a gittim, birer çay içtik. Sinan “Söyle bakalım niye Röne”

Devamı »
İstiklal Caddesi

Ravouna Apartmanı / Ravouna 1906 Suites

Art Nouveau gibi Art Nouveau! Pek çok açıdan da şanslı sayılabilir; bir kere mimarları, hatta yatırımcılarının ismi binanın üzerinde yazıyor. Mimarları C. P. Kyriakides ile A. D. Yenidunia.  G. ve Alf. Michelini (Giuseppe Michelini ve Alfredo Michelini) yatırımcıları. Kimin için yapıldığının ipucu da birinci kattaki

Devamı »
Nişantaşı

Aydın Apartmanı

Reşat Ekrem Koçu’yu oku oku, yazdıklarını didikle didikle bitiremiyorum. Yine İstanbul Ansiklopedisi’nde göz gezdirirken Hakkı Göktürk’ün kaleme aldığı “Bahtiyar Sokağı” maddesinin altında bir apartmandan bahsedildiğini gördüm; sokağın, Süleyman Nazif Sokak ile bir araya geldiği noktadaki Aydın Apartmanı. “Yalnız zemini kagir, üstü ahşap 6 katlı Aydın

Devamı »
Büyükada'nın Yaşlanmayan Modernleri
Hasan Çalışlar Arşivi

Çok sevdiğim mimar Hasan Çalışlar’ın, Instagram’da oluşturduğu ve “Büyükada’nın Yaşlanmayan Modernleri” adını verdiği arşivine, bundan sonra sitenin bu bölümünden ulaşabileceksiniz.