Agopyan Han

Eminönü Sirkeci tarafına her gidişimde uzun uzun incelediğim, derin derin üzüldüğüm yapılardan biri: Hamidiye Caddesi ile Arpacılar Caddesi köşesinde yer alan, haddini bilmez tabelalardan görünmez hale getirilmiş Agopyan Han.

Ancak kapısı her şeye rağmen bize bir şeyler söylüyor, 1921 yılında hizmete girmiş misal.

Binanın mimarı Levon Nafilyan.

Levon Bey, bu toprakların ilk bevliye (üroloji) uzmanı ve aynı zamanda birçok askeri hekimin yetişmesinde rol oynamış bir hocanın, Andon Nafilyan Paşa’nın oğlu. Paris’te okumuş. Bankalar Caddesi’ndeki İş Bankası binası ile Karaköy rıhtımındaki Hovagimyan Han da onun eseri.

LEVON KORDONCİYAN’IN TERZİ ÇIKTIĞI YER

Agopyan Han zamanının en işlek yerlerinden… Levon Kordonciyan’ın terzi çıktığı yer bile burası. O dönem Rum terziler yoğunlukta; Levon Bey çıraklıktan başlayıp mesleği onlardan öğreniyor, ünü Atatürk’e kadar gidiyor.

6-7 Eylül olayları Agopyan Han için de milat; içinde yerleşik çalışan pek çok kişi kaçıyor, göçüyor. Ama burası, Türkiye’de kalan pek çok azınlıkların dayanışma merkezlerinden biri oluyor.

HAFIZ MUSTAFA’NIN KURULUŞU ORADA DEĞİL

“… bina Art-Nouveau öğeleri birlikte taşımaktadır. Ancak kolonsu kabartmaların çıkmalı kat hizasındaki bitişleri, kullanılan yarı dairesel formlar, bitişlerdeki keskin köşelerle Ermeni mimarisinden izleri de beraberinde taşımaktadır.” deniyor mimdap.org‘da. Aynı sitede yapının “Koruma Kurulları’nın bayağı yolu üzerinde” oluşuna da dikkat çekiliyor. Hani böyle bir şeyi siz-ben bile görebilirken, onlar nasıl görüp müdahale etmez. Garip.

Bu arada aşağısındaki, kuruluşundan beri orada olduğu izlenimli Hafız Mustafa aslında ‘sonradan orada’. 

Salt Arşiv’de gezinirken gördüm; 1925 tarihli Leon Bobicki imzalı, ön yüzünde Leon Bobicki’nin mağazasının fotoğrafı bulunan kartpostalda o köşenin eski hali de var.

BU YAZIYI PAYLAŞIN:

WhatsApp
Email
Twitter
LinkedIn
Telegram
Facebook

YORUMLAR

3 Yorumlar
  • Alev Bilgen
    Tarih: 18:00h, 10 Ekim Cevapla

    Merhaba,

    Yazınızda paylaştığınız fotoğraflardan mavi çinili han;
    Pervititch Haritası’nda Agopyan Han ile 4. Vakıf Han arasında bulunan mavi çinili han “Hacı Bekir Hanı” olarak geçiyor.

    Ayrıca söz konusu han tez konusu olmuş. İlgili tezden alıntı paylaşıyorum.

    Bu çalışmada; İstanbul İli Fatih İlçesi, Şeyh Mehmet Geylani Mahallesi, Hamidiye Sokak’ta 70 Pafta, 969 Ada 7, 8, 9 ve 76 (eski 10 ve 11) parsellerde yer alan Hacı Bekir Han yapısının mevcut durumunun belgelenmesi, tarihsel gelişim süreçlerinin araştırılması, yapının gelecek nesillere korunarak aktarılmasını temel alan restorasyon projesinin hazırlanması hedeflenmiştir. Hacı Bekir Han mevcut halinde tek yapı gibi kullanılmakta olan, farklı dönem yapılarının katmanlaşmasıyla bugüne ulaşmış yapılar bütünüdür. 7. yy öncesine tarihlenen kule ve sur kalıntısı, 18. yy’a tarihlenen yapı ve bölümler, son olarak 1921-22 tarihlerinde inşa edilmiş kısımlarıyla farklı yapım sistemlerini ve malzemeleri bünyesinde bulundurmaktadır. 1918 yıllarında Hacı Bekir Lokumları’nın sahiplerinden Ali Muhiddin Bey’in annesi Reşide Melek Hanım tarafından yapıların satın alındığı, satın alma belgeleri sayesinde bilinmektedir. Fakat yapıların mimarlarına dair bilgiye ulaşılamamıştır. Yapının Hamidiye Caddesi’ne bakan cephesi 1922 yılında inşa edilmiştir. Dönemin güçlü akımlarından olan I. Ulusal Mimari üslubunun karakteristik özelliklerini taşımaktadır. Yapının bu döneme tarihlenen kısımları betonarme yapım sistemi ile inşa edilmiştir. 18. yy ve öncesine tarihlenen kısımlar tuğla-taş kârgir yığma yapım tekniği ile inşa edilmş olup, Klasik Osmanlı mimarisinin mekânsal özelliklerini taşımaktadır. 7. yy öncesine tarihlenen kule ve sur kalıntısı tuğla-taş kârgir yığma yapım tekniği ile inşa edilmş olup, erken Bizans dönemi özelliklerini taşımaktadır. Yapı farklı yüzyıllara ait katmanları ile zengin bir mimariye sahiptir. 1982 yılına kadar imalathane olarak kullanılması sebebiyle üretim teknolojisine dair donatıları bulunmaktadır. Kentsel sit alanı içinde yer alan tarihi yapı, uzun yıllardır atıl bırakılmış…..

    Tez Konusu : Eminönü Bahçekapı’da Hacı Bekir Han restorasyon projesi
    Yazar : Yeşim Çivitcioğlu
    Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Gülsüm Tanyeli
    İTÜ/ Mimarlık Ana Bilim Dalı

    https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=Nsin5eYGn9a0y9HcRv-yug&no=ol6_gAT5c8oncZVERKKMpQ

  • Alev Bilgen
    Tarih: 18:06h, 10 Ekim Cevapla

    Merhaba,

    Yazınızda paylaştığınız fotoğraflardan mavi çinili han;
    Pervititch Haritası’nda Agopyan Han ile 4. Vakıf Han arasında bulunan mavi çinili han “Hacı Bekir Hanı” olarak geçiyor.

    Söz konusu han tez konusu olmuş. İlgili tezden alıntı paylaşıyorum.

    Bu çalışmada; İstanbul İli Fatih İlçesi, Şeyh Mehmet Geylani Mahallesi, Hamidiye Sokak’ta 70 Pafta, 969 Ada 7, 8, 9 ve 76 (eski 10 ve 11) parsellerde yer alan Hacı Bekir Han yapısının mevcut durumunun belgelenmesi, tarihsel gelişim süreçlerinin araştırılması, yapının gelecek nesillere korunarak aktarılmasını temel alan restorasyon projesinin hazırlanması hedeflenmiştir. Hacı Bekir Han mevcut halinde tek yapı gibi kullanılmakta olan, farklı dönem yapılarının katmanlaşmasıyla bugüne ulaşmış yapılar bütünüdür. 7. yy öncesine tarihlenen kule ve sur kalıntısı, 18. yy’a tarihlenen yapı ve bölümler, son olarak 1921-22 tarihlerinde inşa edilmiş kısımlarıyla farklı yapım sistemlerini ve malzemeleri bünyesinde bulundurmaktadır. 1918 yıllarında Hacı Bekir Lokumları’nın sahiplerinden Ali Muhiddin Bey’in annesi Reşide Melek Hanım tarafından yapıların satın alındığı, satın alma belgeleri sayesinde bilinmektedir. Fakat yapıların mimarlarına dair bilgiye ulaşılamamıştır. Yapının Hamidiye Caddesi’ne bakan cephesi 1922 yılında inşa edilmiştir. Dönemin güçlü akımlarından olan I. Ulusal Mimari üslubunun karakteristik özelliklerini taşımaktadır. Yapının bu döneme tarihlenen kısımları betonarme yapım sistemi ile inşa edilmiştir. 18. yy ve öncesine tarihlenen kısımlar tuğla-taş kârgir yığma yapım tekniği ile inşa edilmş olup, Klasik Osmanlı mimarisinin mekânsal özelliklerini taşımaktadır. 7. yy öncesine tarihlenen kule ve sur kalıntısı tuğla-taş kârgir yığma yapım tekniği ile inşa edilmş olup, erken Bizans dönemi özelliklerini taşımaktadır. Yapı farklı yüzyıllara ait katmanları ile zengin bir mimariye sahiptir. 1982 yılına kadar imalathane olarak kullanılması sebebiyle üretim teknolojisine dair donatıları bulunmaktadır. Kentsel sit alanı içinde yer alan tarihi yapı, uzun yıllardır atıl bırakılmış…..

    Tez Konusu : Eminönü Bahçekapı’da Hacı Bekir Han restorasyon projesi
    Yazar : Yeşim Çivitcioğlu
    Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Gülsüm Tanyeli
    İTÜ/ Mimarlık Ana Bilim Dalı

    https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=Nsin5eYGn9a0y9HcRv-yug&no=ol6_gAT5c8oncZVERKKMpQ

    • Nilay Örnek
      Tarih: 01:03h, 11 Ekim Cevapla

      Bunu ayrı yazı yapmalıydık:)

Bir yorum yazın

DİĞERLERİ

Cihangir

Konur Apartmanı

Bir yazarın “Şu kitapları ben o apartmanda yazdım” demesi benim için tarihe not… Cihangir’den yeni bir apartman; ne şanslıyız ki, konuk yazarım Şebnem İşigüzel anlatıyor onu da… Buyrunuz Konur Apartmanı (Şebnem, Konur Apartman diyor, hoşuma gidiyor) KİREMİTLERİ MARSİLYA’DAN “Güneşli Sokak. Biz bu apartmanın dört numaralı

Devamı »
Nişantaşı

Prof. AA (Ahmet Ağaoğlu) Evi

Bastığımız, oturduğumuz yeri bilmek tanımak ne kadar önemli… Nişantaşı’nın en popüler sokaklarından Avukat Süreyya Ağaoğlu Sokak. Hani Kruvasan gibi rağbet gören lokantalar, çok güzel apartmanlar var. Peki oradaki köşkten, sonra sadece 28-29 sene ayakta kalan muhteşem Sedad Hakkı Eldem Evi’nden haberiniz var mı? Fotoğraflarından neredeyse âşık

Devamı »
Talimhane

Taş Apartmanı

Talimhane’nin en güzel, en görkemli binalarından biridir Taş Apartmanı.  Her kısa aralıkta bir güzel -ve sapasağlam- binanın yıkıldığı bölgede en kalıcı binalarından biri olduğu izlenimini de verir.  Kardeşi Burak Başcumalı ile birlikte daha önce bana, büyüdükleri Divan Apartmanı‘nı yazan Merve Başcumalı, binada oturan tanıdıkları Theodora

Devamı »
Osmanbey

Gün Apartmanı

Bu yazının öncesinde Trak Apartmanı‘nı okumanız önerilir. Ama yine de özetle; tiyatro ve sinema sanatçısı, simultane tercüman Serra Yılmaz’ın bana Trak Ailesi demesiyle başladı her şey. Ben ailenin ismini taşıyan bir apartmanla bağını kurmaya çalışırken onların karşı köşedeki Gün Apartmanı’nı yaptırdıkları ortaya çıktı. PUF BÖREĞİ,

Devamı »
Cihangir

Hazzopoulo Apartmanı (Ayramin Otel)

Beyoğlu Tel Sokak 29 numarada yer alan binayı -telefonuma baktım- 2020 yılından beri pek çok kez fotoğraflamışım (Salt Arşiv, Eleonora Arhelaou fotoğrafları serisinde 1996 yılına ait fotoğraflar da buldum). Üstelik dar bir dönemeçte binanın tümünü aşağıdan fotoğraflamak oldukça güç ama kendisi kısıtlı açılardan bakınca bile

Devamı »
Harbiye

Belvü Apartmanı

Binanın altındaki kuruyemişçi bunu saklamak için elinden geleni yapsa da, Art Deco sundurma, o kapı, binanın dışını süsleyen oyma güller, çiçekler… Başınızı hafif kaldırdığınız anda incelemeye koyulacağınız Belvü, Elmadağ’ın en güzel apartmanlarından biri…  Büyük şehirlerde pek çok Belvü Apartmanı, misal Ankara’da Belvü Palas var(mış). Fransızca

Devamı »
Balat

Mimar Faik Ali Binası

İsimsiz binalar benim için hep bir sorun. Araştırmak da, arşivini tutmak da zor. “Jane Doe-John Doe“ deyip sonrasında otopsiyle kimliğine yakınlaşamıyorsun:( Ama dün Feshane Art İstanbul yolunda yürürken rastladığım, Fener Balat ekseninde biraz ayrık duran bu binada en azından mimar ismi var: Mimar Faik Ali. Yanındaki

Devamı »
Büyükada'nın Yaşlanmayan Modernleri
Hasan Çalışlar Arşivi

Çok sevdiğim mimar Hasan Çalışlar’ın, Instagram’da oluşturduğu ve “Büyükada’nın Yaşlanmayan Modernleri” adını verdiği arşivine, bundan sonra sitenin bu bölümünden ulaşabileceksiniz.