Betoven Apartmanı

Fatih Kadınlar Pazarı, Yaptıran: Mehmed Bahaeddin Toven

Ya sonra bana “Bu apartmanların, apartman isimlerinin hikâyelerini niye merak ediyorsun?” denmiyor mu?

Bunu okuyun; ef-sa-ne…

10-15 kişi dün bana, klasik müzik yayıncısı Serhan Bali’nin bir Twitter paylaşımını gönderdi; “Nilay Hanım nasıl sizden kaçmış” gibi notlarla…

Konu, Fatih Kadınlar Pazarı‘nın ortasında satıcıların arasında kalmış bir eski apartman: Betoven Apartmanı…

Sonrasında ben Talat Halman’dan Şakir ve Nejat Eczacıbaşı kitaplarına, Armağan Ekici’den Haldun Cezayirlioğlu’nun bloguna neler okumadım. 

B. TOVEN NASIL OKUNUR?

Şöyle:

Mehmed Bahaeddin, “Asker, maarifçi, mecmua naşiri, gramerci, lügatçi, müellif, mütercim, takvimci ve Robert Kolej’de Türkçe öğretmeni”. Klasik müzik çok seviyor, özellikle de Beethoven hayranı.

1934 yılında Soyadı Kanunu çıkınca Mehmed Bahaeddin Bey, Toven soyadını alıyor ve Bahaeddin adını Baha olarak kullanmaya, eserlerine “B. Toven” imzasını atmaya başlıyor ki çok saygı duyduğu sanatçı Betoven’e (Beethoven) gönderme yapabilsin!

Nasıl orijinal…

TALAT HALMAN, ŞAKİR ECZACIBAŞI…

B. Toven, Yeni Türkçe Lügat (1912, 1924), Noktalama: Yazıda Kullanılan İşaretler (1946) ve B.Toven Takvimi’nin yazarı. Sir James Jeans’in Gökyüzü: Bugünkü Astronomi adlı kitabının çevirmeni.

Şakir Eczacıbaşı’ndan Özdemir Nutku’ya, ondan klasik müzikli Türkçe dersleri almış pek çok kişi B. Toven’in ‘renginin’ farkında, anılarında mutlaka anlatıyorlar.

Talat Sait Halman mesela: “Türkçe gramer, üslup, şiir ve edebiyat konusunda gerçekten de muhteşem bir hocaydı. Bundan çok daha önemli olarak, bize düşünsel merakı, vicdan özgürlüğünü, analitik ve eleştirel düşünceyi aşılamıştı” diyor.

B. Toven, Fatih’te oturduğu apartmanı kendi mi yaptırmış, bulamadım- bilemedim; ama onun da isminin Betoven Apartmanı olması harika değil de ne?

Derya Bengi’den ek bilgi B.Toven 10 Agustos 1937’de Akşam Gazetesi ile yazışmış. Adres İtfaiye Caddesi ve aynı ama apartman o kadar eski değil muhtemelen; belki ahşap bir evin yerine onun adına yapıldı…

BU YAZIYI PAYLAŞIN:

WhatsApp
Email
Twitter
LinkedIn
Telegram
Facebook

YORUMLAR

5 Yorumlar
  • Yağız Erdoğdu
    Tarih: 00:53h, 12 Ocak Cevapla

    Apartmanın demir kapısındaki tekrarlayan abstrakt şeklin bir sol anahtarını andırmasının tesadüf olmadığını umuyorum! Bu dönem apartmanlarının kapılarının bazılarında çok orijinal desenler olabiliyor sahiden.

  • Canan Kuyumcu
    Tarih: 19:09h, 17 Ekim Cevapla

    Evet. Apartmanın demir kapisindaki sekil sol anahtarı .Dedem M.Bahaettin Toven’in istegi uzerine yaptirilmistir.
    Apartmani kendisi yaptirmistir .Ailesiyle bu adreste ikamet etmişlerdir.Apartman isminin Betoven oldugunu düşünmüyorum.Orjinali B.Toven olduğu kanaatindeyim.Gecen yıllar ile değiştirilmiştir muhtemelen.Orjinali ahşap degildi.Betonarme olarak insaa edilmistir.Yukarida paylasilan fotograftan anladigim kadariyla uzerine bircesit kaplama yapilmis oldugunu düşünüyorum.Gunumuzde ailemize ait olmayıp yıllar oncesinde daireler çeşitli zaman dilimlerinde satilmistir.

    • Nilay Örnek
      Tarih: 12:07h, 23 Ekim Cevapla

      Bilgiler için çok teşekkürler

    • Nilay Örnek
      Tarih: 18:29h, 06 Aralık Cevapla

      teşekkürler bilgi için
      n.

  • Ömer Faruk
    Tarih: 13:52h, 21 Aralık Cevapla

    1973 yılında bu apartkanda girişin üstünde kiracı olarak oturduk. 1968 doğumluyum. Hayal meyel hatırlıyorum. 3 küçük kardeştik, Üst katta yaşlı bir teyze otururdu, bize sürekli gürültü yapmayın diye ikaza gelir, bazen de yukarıdan sopayla tabana vururdu.

Bir yorum yazın

DİĞERLERİ

Cihangir

Sadık Paşa Konağı

Annemin -Jülide Örnek- 18-19 yaşlarında Cihangir’de gittiği dershaneyi çok sevdiğini hatırlarım. ‘Dershane’ denince benim aklıma daha çok üniversite sınavına hazırlayan bir yapı geliyor ama annemin anlattığı bambaşka bir şeydi. Seramik, tiyatro, müzik, resim, yabancı dil gibi pek çok dersin olduğu bir yer. Amerikan Kültür ve

Devamı »
Akyaka

Nail Çakırhan Evi

Her sene, arkadaşlarımız Fem ile Sezer’i görmeye gittiğimiz (Muğla) Ula’da pek çok kez istedim ki oraya gitmişken Akyaka’da Nail Çakırhan Evi’ni de göreyim… Gidiyoruz gidiyoruz kapı duvar.  Geçen ay bu durumu Fem Güçlütürk’e anlatırken, “Akşam zaten sizi Eniz’lerin restoranı Agape Djova’ya götürüyoruz; Eniz’e bayılırsın, mimar.

Devamı »
Saraylar

Babadağlılar Çarşısı

Bahar Bayhan’ın Arkitera için Cengiz Bektaş ile yaptığı söyleşiden alıntıyla başlayalım: “Hisarönü’nde bir kadın biz alanda çay içerken geldi, ‘Sen ne iş yapıyon?’ dedi.  Önce ‘Mimarım’ dedim, sonra utandım söylediğimden ‘Yapıcıyım’ dedim. ‘Sen Dengizli’de Babadağlılar Çarşısı’na git de mimarlık neymiş öğren’ dedi. Bundan çok hoşlanıyorum.

Devamı »
Osmanbey

Trak Apartmanı

Her şey tiyatro ve sinema sanatçısı, simültane tercüman Serra Yılmaz ile bir sohbetimiz sırasında başladı. Kendisi bu sitenin / Instagram hesabının da iyi bir takipçisi, ara sıra şahane ipuçları da veren biri.  Onunla yaptığımız Nasıl Olunur bölümünü dinleyenler de anlamışlardır (podcast  serisinde 170’inci bölüm) Serra

Devamı »
Nişantaşı

Barıştıran / Demirağ Apartmanı

Demirağ Kira Evi, Maçka; balkonları da o kadar karakteristik ki, “Ben bunu kolay bulurum” dedim. Tabii ki öyle olmadı! Bulamadım. O günlerde bayramdı, ben apartman isimlerinin de fotoğraflarını çekiyorum malum, 400’ü aşkın fotoğraf arasından Nişantaşı’ndaki Barıştıran Apartmanı’nın adını seçtim. 2016 ve 2017 yıllarında fotoğraflarını çekmişim,

Devamı »
İstiklal Caddesi

Taksim Palas Apartmanı

“Apartmanda satış saat 10.30’da başlamıştı… Apartman dardı. Odalar küçüktü. Koridordan gelip geçmek güçtü. Nohut oda bakla sofa içinde en azından 100-150 kişi toplanmıştı. Hiç kimse önündeki kadının veya adamın arkasından ilerisini göremiyor, tellalın sesi gayya kuyusundan çıkar gibi derinden ve görünmez bir yerden geliyordu. Çamurlu

Devamı »
Şaşkınbakkal

Velioğlu Apartmanı

Bu işi yapmaya önünden geçip de bilmediklerimiz için, kayıt tutmak için, Cumhuriyet dönemi mimarlarına selam çakmak için başladım denilebilir; en çok da meraktan tabii ki… Ama farklı örnekler gelince kaydını tutmak da hoşuma gidiyor. Uzun yıllardır tanıdığım Harun Velioğlu, paylaştığım Kaplancalı Apartmanı’na “Bizim komşumuz, ben

Devamı »
Büyükada'nın Yaşlanmayan Modernleri
Hasan Çalışlar Arşivi

Çok sevdiğim mimar Hasan Çalışlar’ın, Instagram’da oluşturduğu ve “Büyükada’nın Yaşlanmayan Modernleri” adını verdiği arşivine, bundan sonra sitenin bu bölümünden ulaşabileceksiniz.