El Irak Apartmanı

Yıllardır gözetimimde olan El Irak Apartmanı üzerine yazacağım elime yapıştı! İlk yapım yılını, mimarını ya da isminin El Irak oluş nedenini bulamamış olmam beni biraz üzdü.

İlk yapım yılını, mimarını ya da isminin El Irak oluş nedenini bulamamış olmam beni biraz üzdü.

Geçmişe dair bulabildiğim en eski bilgi, apartmanın 21 Temmuz 1939’da 120 bin lira karşılığında Lili ve Alexandrine Günzberg’e satıldığı. Satanlar arasında en büyük hissedar Lusi Sion imiş, diğer hisse sahipleri ise Hafız Ali, Hasan, Kemal ve Raife Hanım. Lili ve Alexandrine, 13 Eylül 1955’te, apartmanı, Abdülhamid’in ve Atatürk’ün ilginç dişçisi Sami Günzberg’e devretmiş.

FÜREYA KORAL’IN EŞYA SATIŞI

Harbiye’de binlerce kere önünden geçtiğim apartmanın hayatıma girişi Füreya Koral ile…

Seramik sanatçısı Füreya Koral, 1951’de, verem tedavisi için gittiği Paris’ten dönüşünde eşi Kılıç Ali Bey ile birlikte bu apartmana yerleşiyor. 

Bloguma yazmışım meğer, ne ilginç, 1951’de Türkiye’de seramik atölyesi yokmuş. Koral, 1953’te kesin dönüş yaptığında atölyesini de El Irak Apartmanı’nda açmış. Entelektüel camiadan atölyeye uğrayanlarla birlikte El Irak’ta farklı bir ortam oluşmuş. Tabii “Füreya’nın atölyesi” denilince akla gelen yer, Kılıç Ali Bey’den ayrıldıktan sonra taşındığı Arif Paşa Apartmanı. Bu arada bir de -bence- meşhur eşya satışı ilanı var. Füreya Hanım tek başına maddi bağımsızlığını kazanmak isterken El Irak’taki pek çok eşyasını satışa çıkarıyor.

DAVET VARSA GİDERİM:)

Geçen bahar Instagram paylaşımlarımdan El Irak Apartmanı’na ilgimi gören Serpil Güzel Ün, beni çalıştığı şirkete davet etmişti. Marjinal Porter Novelli adlı reklam-halkla ilişkiler şirketi, Füreya’nın eski dairesinde en üst iki katta… 

Tabii ki gittim. Nasıl uzun bir koridor var anlatamam.

ORİJİNAL ASANSÖR DURUYOR

Girişteki garip görevliye rağmen fotoğraflamayı başardığım apartmanın girişi, daire kapıları, hele de silindir prizma biçimindeki Stigler marka Art Nouveau asansör apartman hakkında bir şeyler söylüyor.

OTHMAR PFERSCHY VE HAYATINI BU APARTMANLA ÖĞRENDİM

50’lerde apartmandaki tek sanatçı Füreya Hanım değil, genç Türkiye’nin tanıtılmasında fotoğraflarıyla büyük katkı sağlayan ama ölümüne kadar uğraşsa da Türk vatandaşlığı alamayan bu nedenle başına pek çok kötü olay da gelen Avusturyalı yakışıklı ve yetenekli fotoğrafçı Othmar Pferschy’nin ev ve stüdyosu da 1955 ile 1966 yılları arasında buradaymış.

70’LERDE BİR YAYINEVİ…

1970’ler apartmanın yine popüler olduğu dönemlerden. 

Benim gazeteci olmayı kafama takma nedenlerimden sayılabilecek “Babıali’nin son 40 yılı” -ortaokulda niye böyle bir kitap okuduysam- adlı kitabın yazarı Demirtaş Ceyhun, Ercan Arıklı ve Ergin Telci’yle birlikte Ar-Tel Yayınevi’ni El Irak Apartmanı’nda kurmuş. Hilmi Yavuz’da 1972 yılında burada çalışmaya başlamış. Kitapevi, dönemin pek çok yazarının buluşma noktasıymış.

BU YAZIYI PAYLAŞIN:

WhatsApp
Email
Twitter
LinkedIn
Telegram
Facebook

YORUMLAR

2 Yorumlar
  • Didem Avincan
    Tarih: 11:22h, 17 Eylül Cevapla

    “Nasıl uzun bir koridor var anlatamam.” Okuyunca merak ettiren, heyecanlandıran cümleler bunlar. Az çok hayal ediyor insan ama haritadan (Pervititch) planına bakınca, bu kadarını ben de tahmin edemezdim dedim. Bütün komşu yapılar dar uzun parsellerin hemen hemen üçte birini kullanırken, Irak apartmanı sonuna kadar kullanmış! Hepsinin arka bahçesi var, onun yok! İyi ki yazdınız.
    Bugün (17.09.22) 3.katta 60 bin ₺ kiralık ilanına da rastladım.

  • Yavuz Doğan
    Tarih: 22:21h, 17 Mart Cevapla

    1986 ve 87 yılının Ağustos ortasına kadar VIP turizmde çalışmıştım, yerimiz 3.katta idi.
    Anılarım çok, işimiz çok harıl harıl olduğundan sürekli bir koşturmaca ile geçti zaman.
    2024 Mart ayı ortalarında meraktan ve anıları tazelemek isteği ile tekrar gittim oraya( son kez 95 yılında bir uğramıştı m). Amacım vip turizm e uğramak, kendimi tanıtmak belki bir çay içmekti. Ama apartmanın önünde şok yaşadım. Vip turizm yandaki apartmanın alt katindaydi ve o apartman da el Irak gibi yıkılmak üzere kapatılmıştı, çok üzüldüm. Birkaç dakika durdum, şaşkınlıktan fotoğraf bile cekemeden ayrıldım oradan.

Bir yorum yazın

DİĞERLERİ

Florya

Beyti Et Lokantası

Beyti… En, en, en sevdiklerimden.  Malum; İstanbul’un en eski et lokantası. 1945’te Kırım göçmeni Abdülmuttalip Güler ve oğlu Beyti Güler tarafından Küçükçekmece Gölü kıyısında 4 masa, 16 sandalyeli küçük bir köfteci olarak açılmış. Birkaç yılda ızgara et lokantası haline gelmiş.  Beyti Bey’in çok çalışkan ve

Devamı »
Yeşilköy

Deniz Park Apartmanı & Deniz Park Otel

Ne yapılış yılını ne de mimarını bulabilmiştim ama Instagram, yorumlar, okuyucu katkısı şahane!  Yeşilköy’deki ilginç binalardan biri diye düşünüp paylaştım, girişi, geniş, bahçesi hoşuma gitti. Ve ismi… Deniz Park yıllar yıllar evvel İstanbul’un, en popüler otellerinden biriymiş. 1957’de büyük bir yangınla kül olmuş; hatta yangın

Devamı »
Gelibolu

Alaeddin Kemerli Sardalya Evi

Haziran 2018. Gelibolu’da ilk kez vakit geçiriyorum belki de…. Bir grup arkadaş günbatımının güçlü güneşine karşı rengarenk deniz şemsiyeleriyle donatılmış, taka sesleriyle bütün olmuş İlhan Restoran’a doğru yürürken gördük bu evi. 6 kişiydik, kadın-erkek hepimiz vurulduk. Hatta orayı birlikte kiralama, dönem dönem birlikte ya da

Devamı »
Bakırköy

Resneliler Köşkü

Ben, Bakırköy’ü bilen herkesin anımsayacağı bu köşkle büyüdüm denilebilir. Anneannem ile dedemin evi bu köşkün sokağındaydı. Ama İncirli Caddesi’ndeki bu meşhur, koruma altındaki köşkün adını çok geç öğrendim. Hâlâ da bölgede yaşayıp bilmeyen çoktur: Resneliler Köşkü. İçinde pek de yaşam belirtisi olmayan eski bir ahşap

Devamı »
Emirgan

Rum Patrikhane Konaklama Evi – Sabar Köşkü

Neslihan Aşıcıoğlu, pırıl pırıl bir genç hanım; gastronomi okuyor. Aynı zamanda genç bir girişimci; ev yapımı meze işine ortak, kendi zeytinyağı markaları da var. Sahaflar Derneği’nin 2021 Ekim ayının ilk günlerinde Beşiktaş’ta düzenledeği festivalde ben de ‘Sahaflarda apartman dedektifliği yapmak’ konulu bir konuşma yapıyordum. Neslihan

Devamı »
Kültür

Nacar Evi

“Ya işte bu!” sevinçli nidasıyla paylaştım Instagram’da bu evi.  Baştan beri bu işe girip de yaratmak istediğim dürtülerle hareket eden birini görmek harika oldu.  Merve Yılmaz, Mersin’de yaşıyor. Görüp beğendiği, hep kreş olarak bildiği bir binayı merak edermiş; araştırmaya karar vermiş. Bulduklarını da bana fotoğraflarla

Devamı »
Nişantaşı

Nine Apartmanı

Programı hazırlayan Cem (Erciyes) ile Kansu (Şarman), beni bu site, bu oluşum vesilesiyle programa davet ettiklerinde (buyrun yayın burada) ben de onlara sürpriz yapıp, Reşat Ekrem Koçu’nun yıllarca birlikte çalıştığı, çok sevdiği Sabiha Rüştü Bozcalı’nın evlerinin izini sürmeye karar verdim. Önceki metinlerde ayrıntılı bilgiler de

Devamı »
Büyükada'nın Yaşlanmayan Modernleri
Hasan Çalışlar Arşivi

Çok sevdiğim mimar Hasan Çalışlar’ın, Instagram’da oluşturduğu ve “Büyükada’nın Yaşlanmayan Modernleri” adını verdiği arşivine, bundan sonra sitenin bu bölümünden ulaşabileceksiniz.