Hamit Bey / Süzan Nyego Apartmanı

Katkıda bulunanlar: 
  • Didem Avincan

Mimar Apostol Mavrodoğlu tarafından tasarlanmış olan orijinal ismi Süzan Nyego Apartmanı; şimdi ise Hamit Bey Apartmanı.

Nereden mi biliyorum; 1944 tarihli Pervititch Haritası‘ndan.

O dönem ismi Gümüşsuyu Caddesi olan şimdinin İnönü Caddesi’nde, yakın zamana kadar 59, şimdinin 47 numarası olan bina. 

Mimar Apostol Mavrodoğlu binalarını sonra yazarım diyordum ama ilk ismi Teodoridis Apartmanı olan Şişli’deki Uğur Apartmanı seriyi başlattı, oradan gidelim….

Süzan Nyego kim bir türlü bulamadım; benim sonraki adreslerimden birinin bu bina olacağını fark eden iç mimar Didem Avincan da araştırmış. Bana “Niyego/Niego çok geniş bir soyadı ailesi (Yahudiler arasında) imiş, bizdeki Yılmaz soyadı gibi. Ama adı Süzan-Suzan Niego olan bir kayda rastladım, tabii ilgisi var mı bilemedim, gazetelerde bol haber var Niegolarla ilgili” yazmış ve bir soy kütüğü tablosu ile bir gazete kupürü göndermiş. Kupürdeki eşya satışı yazısı nasıl iyi! İnsanın o eşyaları canı çekiyor, merak ediyor!

SUZAN’DAN HAMİT’E NASIL GEÇİLDİ ACABA?

Soy kütüğünden en azından Suzanne Sarah Niego’nun Haim Niego’nun eşi olduğunu anlıyorum. Pervititch Haritası’ndan ise binanın 6 katlı, bahçeli ve avlulu olduğunu görebiliyorum. 

Hamit Bey kimdi, ne zaman Suzan’dan Hamit’e geçildi bilmiyorum. 

Ressam Eleonora Arhelaou’nun Salt Mimarlık Arşivi’ndeki 90’lı yıllarda çekilmiş fotoğraflarından da (siyah beyaz olanlar) binanın bir önceki tabelasını görebiliyoruz. Ben hemen her gün önünden geçer o “Hamit Bey Apartmanı” yazısını bayağı oraya yakıştıramadan yüzümü ekşitirim -tek derdim bu çünkü ama yani oluyor mu o-. 90’lardaki apartman tabelası daha güzel ama o da kapının işini kapatıyormuş -bence-.

Apostol Mavrodoğlu isminin yazılışından; -Yunan ve Arap alfabeleriyle yazıldığından 1920’lı yıllarda- tam emin olamamıştım, bu binadaki mimar isminin yazılışı Türkçe.

BELL EVİ

Peki binanın içi…

“Dışardan içini hiç böyle tahmin etmezdim” diyebileceğimiz bir daire ile karşı karşıyayız.

Natura Dergi, 2020 yılı Ağustos sayısında Hamit Bey Apartmanı’nın dördüncü katındaki “Bell Evi”ni konu yapmış: “Normalde ailesiyle birlikte Londra’da 6 yatak odalı Viktoryan tarzı bir evde yaşayan ve dünyanın her yerinde seyahat ederek çalışan tekstil tasarımcısı İngiliz bir ev sahibi için tasarlanmış. Benzer vizyona sahip bir tasarımcı olarak mimarlarla uyum içinde çalışan ev sahibi, alüminyum radyatörlerin ve plastik pencere çerçevelerinin orijinal dökme demir radyatörler ve ahşap çerçevelerle değiştirilmesini; eski ahşap yer karolarının çok iyi durumda olmamalarına rağmen korunmasını; duvarlardaki süslemelerin de eksik kısımlarının orijinal parçalardan kalıplarla çoğaltılarak tamamlanmasını tercih etmiş. Böylece mimarların yaptığı ilk şey daireyi eski haline getirmek olmuş.”

Yazının tamamı burada https://www.naturadergi.com/anasayfa/bell-evi/. Birkaç satır alıntılayayım: “Üst dolaplar kaldırılarak, duvar süslemeleri görünür hale getirilmiş”;  “Ev sahibinin, hamamlarda ve hatta mezarlıklarda görmeye alıştığımız, Türkiye’nin en yaygın mermerlerinden olan Marmara mermerini tercih etmesi üzerine, mimarların günümüzde pek yaygın kullanılmayan ancak İstanbul’un asırlık apartmanlarında hala var olan dumanlı düzensiz desenleri bulmaları günler sürmüş.(…) Evin mevcut iç kapıları iptal edilerek çerçeveleri yapının kendi döneminin tarzına uygun şekilde yenilenmiş.”

* İç Mimari Tasarım: Ofist, Yasemin Arpaç, Sebahattin Emir tarafından yapılmış. 160 m2 imiş. Fotoğraflar: Ali Bekman

BU YAZIYI PAYLAŞIN:

WhatsApp
Email
Twitter
LinkedIn
Telegram
Facebook

YORUMLAR

1 Yorum
  • Didem Avincan
    Tarih: 15:17h, 13 Temmuz Cevapla

    Şimdi sesli düşündüklerimi yazayım istedim:
    1926 PERVITICH haritalarında yok, 1932 tarihli gazetede Süzan Niyego olarak geçiyor apartmanın ismi, 1944 PERVITITCH haritalarında artık görünür ve yine isim aynı, demek yapımı 1926 sonrası, A. Mavrodoğlu’nun Teodoridis Apartmanı’nından sonraki bir projesi…Hamit Bey oluşu ise 50’lere rastlıyor olsa gerek yada çok daha sonra…

Bir yorum yazın

DİĞERLERİ

Cihangir

Safiye Ayla Apartmanı

İnsanlar bana “Biz nasıl apartman dedektifliği yaparız?” dediklerinde, madde madde kesin yanıtlar veremiyorum… Çünkü her apartmanı ayrı bir macerayla keşfedebiliyorum. Ama ilk madde ‘bakmak’ olmalı belki de… Çok şöhretli binalarda bile, o binanın mimarına ya da kısaca tarihine dair küçük bilgi tabelaları ya da buna

Devamı »
İstiklal Caddesi

Kanzuk Eczanesi (Güney Palas)

Eski gazete taramayı sevenler ya da bugün hâlâ varmış, ürünlerini kullananlar “Kanzuk” markasına aşina olmalılar; Kanzuk glüten, Kanzuk pastil, Kanzuk öksürük şurubu… Çizimli, kocaman ilanlar ve Beyoğlu’nda bir adres; İstiklal Caddesi No: 253 Geçenlerde bir fotoğraf gördüm, Beyoğlu’ndaki Kanzuk Eczanesi’nin 1800’lerde çekilen cephesiydi. Gün içinde

Devamı »
Şişhane

Frej Apartmanı (İstanbul Galata Üniversitesi)

“Batmakta olan dünyada” vaktimi bir bina araştırıp yazmaya ayıracaksam, o vakti şöhretsiz bir binaya ayırmayı tercih ederim aslında. Frej de malum pek bir şöhretli. Ancak İstanbul’da A. D. Yenudunia ve C. P. Kyriakides işbirliğiyle yapılmış görkemli yapılardan söz etmeye başlamışsak, Şişhane Meydanı’ndaki Frej Apartmanı’nı konu

Devamı »
Nişantaşı

Samsun Apartmanı (Sakelaridis Apartmanı)

Yıllar yılı önünden geçtiğim bir bina. Çok harap halini de, elden geçirilişini de, yeniden canlanışını da izledim (tabii ki fotoğraf da çekmişim). Aradım taradım bu kadar ‘ortada’ bir bina hakkında bilgi bulamayışıma -sanki ilk kez yaşıyormuşum gibi- şaşırdım. Sonra bir gün bu sitenin en sıkı

Devamı »
Nişantaşı

Bayer Apartmanı

Hem kapısı (o tokmaklar, o yazı… Nedir?!), hem girişi, hem içiyle görkemli bir bina Bayer.  Mimarı, burada Konak Sineması, Divan Oteli gibi vesilelerle adını geçirdiğim Rükneddin Güney; hatta girişteki sütunda da ismi kazılı. YERİNDE NİŞANTAŞI SARAYI VARMIŞ Bayer ve çevresindeki birkaç apartmanın yerinde eskiden Sultan

Devamı »
Beylerbeyi

Jak Kamhi Villası

Çok söylüyorum, hep söyleyeceğim kentteki değişimleri anlamanıza yarayacak, tarihe doğru bakmanızı sağlayacak “kayıt yok”; olan kayıt düzensiz, bağlamsız, dolayısıyla neredeyse yararsız. Kopuk. Salt, arşiv hizmetiyle, mimari ve tasarım alanında yapmaya çalıştıklarıyla nadir “şükür var” dediklerimden. Havuzu önüne almış Jak Kamhi Villası fotoğrafını ilk Salt’ın arşivinde

Devamı »
Şişhane

Merkez Apartmanı (Daru Sultan Hotels Galata)

Bazı semtlerin kaderi bazı binalarla yazılıyor, isimleri o binalarla özdeşleşiyor. Beyoğlu, Şişhane için de bu bina Frej Apartmanı, Sarkusyan binası. Bina fiziksel güzelliği, görkemiyle etkili olduğu kadar hikâyesiyle de dikkat çekici. Benim için hazine gibi bir buluntu olan Çelik Gülersoy metni ve Afife Batur yazını ile

Devamı »
Büyükada'nın Yaşlanmayan Modernleri
Hasan Çalışlar Arşivi

Çok sevdiğim mimar Hasan Çalışlar’ın, Instagram’da oluşturduğu ve “Büyükada’nın Yaşlanmayan Modernleri” adını verdiği arşivine, bundan sonra sitenin bu bölümünden ulaşabileceksiniz.