Mr. Varber Villası

Apartman yolculuğunu şöyle yapıyorum: 1- Bildiğim apartmanların tarihlerini araştırıyorum (isimler, hatta semtler değiştiği için güç oluyor). 2- Arşivde gördüklerimin yerlerini anlamaya çalışıyor, bugünkü yerlerini bulmaya çalışıyorum.

Çoğu yıkılmış, için boşaltılmış cephesi ‘aynı gibi’ gösterilmeye çalışılmış.

Var olanlardan gitmeye, öğrenmeye çalışıyorum. Bu villayı da aradım ma fark ettim ki artık yok.

Villanın mimarı Vedat Tek.

Tek, Türkiye’nin formal eğitim görmüş, bugünün meslek anlayışı içinde mimarlık tasarımı ve uygulaması yapmış ilk Türk mimarı olarak tanınıyor. Osmanlı devrinde mimarlığın yalnız Müslüman olmayanlara özgü bir meslek sayılması nedeniyle pek çok mimari yayında olmadığı söyleniyor. Ama malum bugün önemi biliniyor diyelim; ya da Vedat Tek imzalı yapıların değeri de yüksek muhtemelen.

Ancak… Ne aileyle, ne de villa ile ilgili bilgi bulamadım. Hep şu cümle: Mr. Varber Villası, Suadiye, İstanbul. 1932 yılında tamamlanmıştır. Vedat Bey’in ısrarla “seçmeci” ve “neo klâsik” öğeleri kullandığının belgesidir.

BÖYLE BİR BİLGİ VAR AMA…

Ben bu yapıyı @herumutortakarar Instagram hesabından paylaştığımda @deniz.denis.125 isimli kullanıcı şunları yazmış:

Bu ev Bağdat Caddesi’nde Vedia Elçinin (apostrof yani kesme imi olmadığı için soyadı Elçi mi, Elçin mi bilemedim) evi. Çok yakın akrabam. Çocukluğumun geçtiği yer. içinde harika vitraylar vardı. O zaman Bağdat Caddesi parke taş döşeliydi sonradan asfalt yapıldı.

‘CİDDEN KIYMATLİ BİR ESERDİR’

Kesin olarak bildiklerimiz ise Arkitekt Dergisi’nin arşivinden -imlaya dokunmamaya çalıştım): 

“Göztepe ile Bostancı arasında Bağdat Caddesi üzerinde iki senedir kısmen kiralık, kısmen hususi evler halinde bir çok inşaat yapılmaktadır. (…)

Bu meyanda Suadiyede plaj civarında Mr. L. Varber ailesi için yapılan villâ sakin ve mantıki hatlar ile ve güzel muhitinin rahat ahengiıne tevafukile cidden kıymetli bir eserdir.

Evvelce bir bodrum, bir de kattan ibaret düşünülen bu binada bilâhare bodrum yükseltilmiş, kat halinde ve müstakil olarak yapılmıştır. Bu suretle yazın bir katın kiralanabilmek temin edilmiştir. Taksimat itibarile iki kat bir birinin aynidir.

Esas kapı geniş bir methale açılıyor. Buradan salona giriliyor. Buradan da geniş bir kemerle yemek salonuna geçiliyor. Bu iki oda boyunca dışarıdan geniş ve kemerli veranda uzanıyor. Katın bu odalardan başka üç yatak odası ve bir banyosu var. Mutfak, hizmetçi odası kısmına bahçeden ayrı bir kapı var.”

BU YAZIYI PAYLAŞIN:

WhatsApp
Email
Twitter
LinkedIn
Telegram
Facebook

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış.

Bir yorum yazın

DİĞERLERİ

Gümüşsuyu

Ankara Palas

Asıl meşhur Ankara Palas malum Ankara’da. Bu, İstanbul-Gümüşsuyu’nun meşhuru. 1943 yılından beri de alt katında Ayaspaşa Rus Lokantası‘nı bulunduran dev-köşe bina. ‘İçinde yaşayanlar’ı derlemek vakit alıyor, bu nedenle bu bina hep beklemedeydi. Ama bir şey bulmuşken yazmak istedim. Geçen bahsettim, bu hesabın en ‘özel haber’lerinden biri

Devamı »
Nişantaşı

Dursun Apartmanı

Nasıl Olunur’un (bilmeyenler için podcast) 181’inci bölümünde konuğum çağdaş sanat dünyasının Türkiye’deki en önemli isimlerinden biriydi; küratör, yazar, eğitimci ve eleştirmen Beral Madra. Uzaktan saygı duyduğum, beğendiğim biriydi Beral Hanım, tanışınca disiplinine, iş ahlakına, ilgisine, açıklığına da hayranlık duydum. Sitede zaten onunla ilgili bir bina

Devamı »
Şişhane

Merkez Apartmanı (Daru Sultan Hotels Galata)

Bazı semtlerin kaderi bazı binalarla yazılıyor, isimleri o binalarla özdeşleşiyor. Beyoğlu, Şişhane için de bu bina Frej Apartmanı, Sarkusyan binası. Bina fiziksel güzelliği, görkemiyle etkili olduğu kadar hikâyesiyle de dikkat çekici. Benim için hazine gibi bir buluntu olan Çelik Gülersoy metni ve Afife Batur yazını ile

Devamı »
Nişantaşı

“Birinci” Vedat (Vedad) Tek Evi

Günümüzde Nişantaşı’nda Süleyman Nazif Sokak ile Valikonağı Caddesi kesişiminde bulunan Vedat Tek Evi, aslında mimarın aynı caddedeki ilk evi değil. Bu evden önce, yine kendisinin yaptığı bir evde, hem de tam yan binada oturuyor Vedat Bey. Bu, -en azından ilgili mimarlarca- bilinen bir şey. Pelin Derviş’in

Devamı »
İstiklal Caddesi

Luvr Apartmanı

Ansiklopedi okurken öğrenmiştim; Baylan Pastanesi ilk Loryan ismiyle kurulmuş, 1923’te; Fransızca Şark sözcüğünün okunuşu imiş. Şark bir dönem ne çok kullanılan bir ifade; bknz. bu hesaptaki Şark apartmanı bolluğu… 1933’te ‘Türkçe konuş’ kampanyası öne çıkınca, pastanenin ismi, sanat tarihçisi Burhan Toprak’ın önerisi ile “kendi alanında

Devamı »
Cihangir

Mavrodi Apartmanı

Kimi “Nilay Hanım, apartmanımı bir araştırsanız” diyerek bana adres gönderiyor, kimiyse algısını açıyor, gördüğüne bakar oluyor, hatta en istediğim şeyi yapıp kollektif bir bellek için belge-bilgi topluyor.  Dedikodulu yazım tarzım da şahidimdir ki, ikinci tip insanı daha çok seviyorum:) @bengandbengdesign ‘Resimli Apartmanlar’ serim için gönderdi… Cihangir, Mavrodi Apartmanı,

Devamı »
Kireçburnu

Memduh Paşa Yalısı

Sabiha Rüştü Bozcalı‘nın izinden, apartman dedektifliğimi bugün yalı dedektifliğine terfi ettiriyorum… (Bu yazıyı Efi Apartmanı ile birlikte okuyunuz)  “İstanbul’un romantik hali gitti, eski güzellikler gitti. Şimdi çok kalabalık. Apartman hayatı sinirime dokunuyor. Ben manolyaların, katırtırnaklarının açtığı, ağaçlı, büyük bahçesi olan bir evde büyüdüm. Sabah kalktığım

Devamı »
Büyükada'nın Yaşlanmayan Modernleri
Hasan Çalışlar Arşivi

Çok sevdiğim mimar Hasan Çalışlar’ın, Instagram’da oluşturduğu ve “Büyükada’nın Yaşlanmayan Modernleri” adını verdiği arşivine, bundan sonra sitenin bu bölümünden ulaşabileceksiniz.