Nine Apartmanı

Açık Radyo’da, adını Reşat Ekrem Koçu’nun İstanbul Ansiklopedisi’nden alan, ona göndermeler yapan şahane bir program var.

Programı hazırlayan Cem (Erciyes) ile Kansu (Şarman), beni bu site, bu oluşum vesilesiyle programa davet ettiklerinde (buyrun yayın burada) ben de onlara sürpriz yapıp, Reşat Ekrem Koçu’nun yıllarca birlikte çalıştığı, çok sevdiği Sabiha Rüştü Bozcalı’nın evlerinin izini sürmeye karar verdim.

Önceki metinlerde ayrıntılı bilgiler de var; 11 ciltlik ansiklopedide Koçu’nun ‘hemşirem’ dediği Bozcalı’nın 901 çizimi var. Bu arada Milliyet Gazetesi, çizeri Sabiha Hanım ile Koçu’yu bir araya getirmek istediğinde ilk, Reşat ekrem Bey “Olmaz” diyor, “Ben kadınla çalışamam”….

Ama sonra onunla çalışmaktan asla vazgeçemiyor…

Koçu, “Keşke daha çok ödeme yapabilsem de, Sabiha Bozcalı’dan daha çok çizim isteyebilsem” gibi ifadeler kullanıyor. 

1950’lerde, illüstrasyondan çatır çatır telif alan bir kadın; rocks! 

Taha Toros arşivinden, Milliyet’te yayımlanan bir fotoğraf var, çok seviyorum. Koçu, Sabiha Hanım’a çizimleri tarif ederken… Öyle bazen ayrıntıları incelikleriyle anlatırmış.

İYİ Kİ MEKTUPLAR VAR

Neyse biz binalarımıza dönelim

Yurtdışında yaşayan Alinur Bozcalı’nın kızkardeşine yazdığı, bugüne ulaşan mektup ve zarflar sayesinde Sabiha Hanım’ın izini sürebiliyorum.

İki kardeşin ilişkisi çok güzel. Mektupların saklanması ve bugüne gelmesi de öyle…

Sabiha Rüştü Bozcalı, Kireçburnu’ndaki meşhur Memduh Paşa Yalısı ve Beyoğlu’ndaki Efi Apartmanı‘nın (önceki metinlere bakınız) ardından 1966’da, Gümüşsuyu’ndaki Bosfor Apartmanı‘nın zemin katında oturuyor. (Bospor’a da bunu koymak lazım)

‘DESEN’İ SEVMİŞ SABİHA HANIM

1967’den 1980’lerin ilk yıllarına kadar Teşvikiye Şakaik Sokak’taki Desen Apartmanı’nda yaşıyor Sabiha Hanım. 

Mektuplardan anladığım, dairesini, apartmanın yerini, ismini -muhtemelen sanatıyla ilişkili bulduğu için- pek seviyor. Gittim, Desen Apartmanı yıkılmış; yerinde yeni bir bina var.

Zaten orada Akyol art Center adlı bir galeri de varmış, son duyuruları kentsel dönüşüm nedeniyle yıkılan binalarındaki son sergileri… Apartmanın yıkılmadan önceki numarası 17 olmuş.

AYNI DAİREDE YİNE BİR İLLÜSTRATÖR!

Sabiha Hanım, Muradiye Bayırı Sokak, Nine Apartmanı’na sanırım 1984’te taşınıyor (Ya da belki bir iki yıl öncedir, daha fazla değil). 

Sokağa ismini veren ‘bayır’ nedeniyle zorluk yaşamış, abisine mektup gönderemediği, kışı zor geçirdiği zamanlar olmuş. Abisi bir süre otelde kalmasını bile öneriyor. 95 yaşında hayata veda eden Sabiha Hanım, oradayken 80’lerinde bir de…

Apartman numarası bayağı farklı da olsa Nine’yi buldum, çok yeni görünmesine şaşırdım. İsim benzerliği değilse, bugün de apartmanda, hatta aynı dairede (!) çok beğendiğim bir illüstratör oturuyor, tesadüf!

Binaların peşinde Sabiha Rüştü Bozcalı’yı anmaktan çok memnunum.

* Görseller: Salt Arşiv, Taha Toros Arşivi ve ben.

YOLLARI KESİŞENLER

Yolu Nine Apartmanı ile kesişen binaları aşağıda görebilirsiniz. Bu binaların hikâyelerini birlikte okumanızı öneririz.

BU YAZIYI PAYLAŞIN:

Share on whatsapp
WhatsApp
Share on email
Email
Share on twitter
Twitter
Share on linkedin
LinkedIn
Share on telegram
Telegram
Share on facebook
Facebook

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış.

Bir yorum yazın

DİĞERLERİ

Tomtom

Atlas (Konstantinapoli) Apartmanı

İstiklal Caddesi’ni kesen en meşhur sokaklardan, adı Mason locasıyla da anılan Nuri Ziya Sokak’taki (aslen Nur-u Ziya malum) Belvü Apartmanı‘nından bahsederken yanındaki binaya dair merakımdan da bahsetmiştim. Fransız Sarayı ile Belvü arasında kalan yapı hep ilgimi çeker; pek bir gizemli, isimsiz… “Atlas Apartmanı” ismini bulmam

Devamı »
Nişantaşı

Celâsun Apartmanı

İstanbul Nişantaşı, bugüne gelebilen bazı kaliteli ve şöhretli yapılarına rağmen -bence- arsa değeri, popülerliği ve malum inşaat merakımız nedeniyle çok hızlı değişenlerden…  Köşkler yerlerini bir dönemin ünlü mimarlarının yaptığı 2-3 katlı güzel evlere, onlar apartmanlara, onlar da başka apartmanlara bırakmış. Bu nedenle de orada, hem

Devamı »
İkitelli

Sabah Gazete Binası

Sabah Gazetesi binasının proje yapımına 1987 yılında başlanmış, 1988’de başlayan inşaat 1990 yılında bitmiş. Yıl 95, daha 17 yaşındayım ve en kötüsü kendimi solcu sanıyor (!), Sabah Gazetesi’ni de ‘fan fin fon’ olarak görüyorum. Stajım oraya çıkıyor, beni almıyorlar; uzun hikâye ne yapıp edip güya

Devamı »
Tomtom

Vernudaki Apartmanı / Goethe-Institut İstanbul

Çok, çok, çok güzel bina… Kapının yanında mimar imzası görmek rahatlatıcı; A. D. Yenidunia ile C. P. Kyriakides. Bu büyük bir ipucu. İz sürmeye ilk, binanın şu anki kullananı Goethe-Institut İstanbul’un internet sayfasından başladım. “Belki Almanlar araştırmıştır” gibi pozitif bir önyargım vardı. Ama yok, onlar

Devamı »
Cevizlik

Bakırköylü Sanatçılar Derneği (BASAD) / Bezazyan Lisesi

Darüşşafaka öğrencileri için İş Sanat’ta düzenlenen bir yeni yıl etkinliğini gözlemleme fırsatım olmuştu. Harun Tekin sahnedeydi. Bir ara tuvalete gittim; iki kız konuşuyorlardı. – Bugüne kadar kaç ünlü gördün? – Sadece bugün; Harun Tekin. – Benim bugün üç oldu…  “Bir ekran aracı olmadan, kanlı canlı

Devamı »
Sirkeci

Agopyan Han

Ancak kapısı her şeye rağmen bize bir şeyler söylüyor, 1921 yılında hizmete girmiş misal. Binanın mimarı Levon Nafilyan. Levon Bey, bu toprakların ilk bevliye (üroloji) uzmanı ve aynı zamanda birçok askeri hekimin yetişmesinde rol oynamış bir hocanın, Andon Nafilyan Paşa’nın oğlu. Paris’te okumuş. Bankalar Caddesi’ndeki

Devamı »
Asmalımescit

Asmalı Mescit 74, Asmalımescit 47

“1901 doğumlu gazeteci Fikret Adil Kamertan, Asmalımescit 74 adlı İstanbul’un bohem hayatını anlattığı, kendi ifadesiyle, “romanımsı hakikat, hakikatimsi roman”ında Asmalı Mescit’i böyle tanımlıyor. Çıkardığı Artist ve S.E.S. (Sanat, Edebiyat, Sosyoloji) dergileri alanında öncü yayınlar olarak biliniyor. Çalıştığı gazetelerde haber, fıkra, röportaj ve sanat eleştirileri yayınlanıyor;

Devamı »
Büyükada'nın Yaşlanmayan Modernleri
Hasan Çalışlar Arşivi

Çok sevdiğim mimar Hasan Çalışlar’ın, Instagram’da oluşturduğu ve “Büyükada’nın Yaşlanmayan Modernleri” adını verdiği arşivine, bundan sonra sitenin bu bölümünden ulaşabileceksiniz.