Zümrüt Palas

Ressam Hamit Görele. Resimlerine aşina olmayanlar bile bilir ismini diye düşünüyorum.

Özetle…

Giresun’da doğmuş, Güzel Sanatlar Akademisi’nde Hikmet Onat ve İbrahim Çallı’nın öğrencisi olmuş, 1928’de mezun olduktan sonra Avrupa Resim Yarışması’nda ikinci olmuş, devlet bursuyla Paris’e giderek Andre Lhote ve Fernand Leger’in atölyelerinde öğrenim görmüş. 

1930’da ‘Firavunun Eşi’ ve ‘Odalık’ adlı eserleri, Grand Galerie Moderne’de açılan karma sergiye kabul edilerek Paul Cezanne, Andre Lhote, Bonnard, Pablo Picasso ve Henri Matisse gibi dönemin önemli ressamlarının yapıtlarıyla birlikte sergilenmiş.

Türkiye’de de -bilmem ‘yeterince’ midir- pek çok ödül almış bir sanatçı…

Ve onun resimleri -orada oturanlar ne şanslılar ki- Kurtuluş’ta bir apartmanın girişinde de yer almış yıllar yıllar boyunca… 

Geçen bir arkadaşımdan şu mesaj geldi “Şişli, İskenderoğlu Sokak’ta kentsel dönüşüm için bekleyen Zümrüt Palas’ın girişinde yer alan bu resimlerden birinde (ilki) Hamit Görele imzası var. Cumhuriyet dönemi Türk resminin büyük ustalarından…”

Milyon fotoğraflı arşivime baktım, binanın dışını ve kapısından resimlerin bir kısmını çekmişim ama kapı kapalıymış herhalde “iş, yarım kalmış”.

Pazar günü gittim, şans açıktı Zümrüt Palas’ın kapısı.

Bina da bana pek güzel göründü. Bina kentsel dönüşüme girerse resimlere ne olacak? Bu durumda kurtarma işlemleri yapılabiliniyor mu? Daha önce de bu soruyu sormuştum ama çok net yanıtlar yoktu…

Hamit Görele-Kurtuluş ilişkisine bakacağım birkaç gün. Belki torunu Sonat Hanım biliyordur…

Bir de hayatına bakarken şöyle bir cümle gördüm: “(…)1935-1945 yıları arasında ise, boyayı formları eriten bir unsur olarak kullanmıştır.  Bu dönemde peyzajlarındaki konu genellikle, 1940-1955 yılları arasında yaşadığı Kurtuluş semtidir.”

Görele, Zümrüt Palas’ta yaşadı mı? Ya da Kurtuluş’ta neresiydi evi?

* Sergi metni Taha Toros Arşivi.

BU YAZIYI PAYLAŞIN:

WhatsApp
Email
Twitter
LinkedIn
Telegram
Facebook

YORUMLAR

2 Yorumlar
  • G. B.
    Tarih: 16:23h, 06 Nisan Cevapla

    Eski bilgileri yenileriyle harmanlamis gibisiniz. Fotograflar guncel evet ama bina kentsel donusumu beklemiyor artik. Eserler de bina da ‘yikariz-yenisini yapariz’ istegine karsin bin bir zorlukla tescil ettirilmis durumda. Hem meskenin hem kentin hafizasini, hem de kultur varliklarini korumak icin bu konularin gorunurlugunu dogru ve referansli bilgiler ile duzenli takiple beraber arttirmak anlamli olacaktir.

    • Nilay Örnek
      Tarih: 12:10h, 20 Nisan Cevapla

      Fotoğraflar da yazı da belirtilen tarihe aittir. Evet bu sitedeki tüm yazılar “-varsa- eski ve yeni bilgileri” harmanlayarak yazılıyor. En güncel en süper bilgiler her zaman bizim de dileğimiz. Bu binayı keşfetmem, içinde kendisine daire gösterilen bir arkadaşıma “Burayı al iyi yatırım olur, yakında yıkılacak” bilgisiyle satılmak istenmesidir. Arkadaşım çok üzülerek beni aradı, binaya gidip fotoğraf çekip bu kısa metni yazdım. “Hem meskenin hem kentin hafızasını, hem de kültür varlıklarını korumak için bu konuların görünürlüğünü doğru ve referanslı bilgiler ile düzenli takiple beraber arttırmak anlamlı” tabii ki. Buradaki bilgiler hep referanslıdır, burada arkadaşım tanınmış da biri isminin yer almasını istemedi. Ben başka işi olan, freelance çalışan bir gazeteciyim, adım sanım neler yaptığım çok belli. Bu işi gönüllülükle, rızamla, kişisel bir emekle yapıyorum. Bu sitede 400’ü aşkın bina var, sitenin her yerinde sistemin nasıl işlediğine dair bilgiler de bulabilirsiniz. Ben yazarım, kollektif bilgilerle metin genişler, yenilenir, başkalaşır. Hatalar düzelir. Siz de adınızı, kaynağınızı yazarak binanın tescil edilme bilgisini bana verebilirsiniz, ben de bunu metne mutlulukla eklerim. Aksi halde mesajınız bir insanı daha iyisini yapmaya değil bu kadar emeği üst perde küçümsemekten ileri gitmiyor benim açımdan. Belki başkasına bu tür metinler motive edici oluyordur. Ama isimsiz bir üst perde bana iyi gelmiyor, “Bırak ya bu işi” diyorum kendime… Belki anlamlı olan “Emeğiniz için teşekkürler, ben bilmem kimin, binayı tescillettik haberiniz olsun” gibi basit bir mesajdır. Saygılar

Bir yorum yazın

DİĞERLERİ

Bakırköy

Papazyan Evi

Tevâfuk; hakkettiğin, haklı tesadüf. Hepimize kısmet olsun.  Baştan başlayayım; Bayburt’tayım, Baksı Müzesi’nde. Baksı’nın muhteşem kütüphanesini bulmuşken Argos ve İstanbul’un 80 ve 90’lardaki sayıları ve bir kitabı ödünç aldım iki günlüğüne… Kitap Turgay Tuna’nın ‘Hebdomon’dan Bakırköy’e’ adlı kitabı. Bazı bölgeler için bazı insanlar şanstır; Turgay Tuna

Devamı »
Tomtom

Hanif Han (Perpignani Apartmanı)

Bir klişe ifadeyle “Bir dönem Yeşilçam’ın kalbinin attığı yer”… Gazeteci Erol Dernek Sokak. Ve o sokağın -bence- en ikonik iki binasından biri. Geçenlerde içini gezmiş, asansörünü kullanmıştım. Dün, apartman dedektifliğimi efsanevi Lale Plak’ın sahibi Hakan Atala ile yaparken, “Hadi bir sergi de gezelim mi?” dedim

Devamı »
Fındıklı

Yağmalanan eski Akbank Genel Müdürlük Binası’nın son hali

KASIM 2023: Binanın son haline dair bir güncellemeyi buradan okuyabilirsiniz. Her kıymetli yer için “Müze olsaydı”, “… bilmem ne ailesi oraya baksaydı” söylemlerini ben pek sevmiyorum. Şahsi fikrim, yıllar içinde yavaş yavaş oturdu, bu fikri iyi de savunurum! O tür söylemler, acıyla söylenmesinin yanı sıra

Devamı »
Beyoğlu

Küçük Zarifi Apartmanı

Zarifi Apartmanı’nı Beyoğlu’nun arka sokaklarında da sık dolaşan biri olarak sık sık görürdüm. Pek çok kez de fotoğraflarını çekmiştim. İstanbul Kültür Sanat Vakfı’ndan Ayşe Bulutgil, “Zarifi Apartmanı’nı biliyor musun?” diye sorduğunda ikimiz de benim bildiğim Zarifi’nin ‘küçüğü’ olduğunu, ona ‘sırtından’ komşu, başka bir sokak ve

Devamı »
İstiklal Caddesi

Narmanlı Yurdu (Narmanlı Han)

Narmanlı Apartmanı ve yine aileyle ilişkili Vehbi Bey Apartmanı‘nı yazdıysam da Narmanlı Han ya da Narmanlı Yurdu’na hiç giresim yoktu.  Girmek istemiyorum çünkü Narmanlı Yurdu hakkında bugüne kadar yüzlerce bilgi metni, çokça ansiklopedi maddesi yazıldı zaten, merak eden onlardan bakar. Ne diyor Vikipedia maddesi: “1831

Devamı »
Asmalımescit

Asmalı Mescit 74, Asmalımescit 47

“1901 doğumlu gazeteci Fikret Adil Kamertan, Asmalımescit 74 adlı İstanbul’un bohem hayatını anlattığı, kendi ifadesiyle, “romanımsı hakikat, hakikatimsi roman”ında Asmalı Mescit’i böyle tanımlıyor. Çıkardığı Artist ve S.E.S. (Sanat, Edebiyat, Sosyoloji) dergileri alanında öncü yayınlar olarak biliniyor. Çalıştığı gazetelerde haber, fıkra, röportaj ve sanat eleştirileri yayınlanıyor;

Devamı »
Nişantaşı

Sünbül Apartmanı

Mimar Nişan Yaubyan  vefat etmiş. 1928 doğumlu, hakkında yapılan “Mimarlığa Doymayan Adam” belgeselinin adının hakkını verircesine yaşamış bir mimar -okuduğum ve izlediğim kadarıyla- kendisi (ayrıntıları ve linkleri siteye koyuyorum). ABD’de saldırıya uğrayan meşhur İkiz Kuleler’in yapımında da çalışmış, Türkiye’de pek çok önemli projeye imza atıp

Devamı »
Büyükada'nın Yaşlanmayan Modernleri
Hasan Çalışlar Arşivi

Çok sevdiğim mimar Hasan Çalışlar’ın, Instagram’da oluşturduğu ve “Büyükada’nın Yaşlanmayan Modernleri” adını verdiği arşivine, bundan sonra sitenin bu bölümünden ulaşabileceksiniz.