Başarı Apartmanı

Nişantaşı’ndan Maçka’ya dönüşlerden Bronz Sokak. Boş yok! Her apartmanı güzel, ismi de bir zengin duruyor. Ayfer Tunç’tan Aziz Nesin’e kitaplarında kullanan çok. Adı niye Bronz? Henüz bulamadım ama peşindeyim, bilen de yazsın.

Bugün hem Bronz Sokak hem Başarı Apartmanı bahsini açıyorum. Ben bir şeyler buldum; Erdal Öz’den İsmail Cem’e kimler kimler bu apartmanda oturmuş… Bence imece bilgi paylaşımı ile daha kimler/neler çıkar?

Hep radarımda olan apartmanlardan ama bugünkü şahane katkı Ebru Latifoğlu’dan… Bayılıyorum böyle katkılara. Böyle ipucuyla gerisi iplik söküğü gibi geliyor… 

EBRU LATİFOĞLU’NDAN ŞAHANE KATKI

Ebru Latifoğlu yazmıştı:

“Merhaba, Konak Sineması ve Başaran Apartmanı anekdotunu okuyunca aklıma Melek Sineması ve Bronz Sokak’taki Başarı Apartmanı’nın hikayesi geldi. Gökhan Akçura şöyle anlatıyor:

‘1940’lı yılların başında Melek Sinaması’nda oynatılan Richard Strauss’un yaşamını aktaran Büyük Vals filmi büyük başarı kazanarak (o güne kadar rastlanmayan biçimde) dört hafta afişte kaldı. İpekçiler bu filmden kazandıkları parayla Maçka’daki Başarı Apartman’nı yaptırdılar.’” (Gökhan Akçura ‘İpekçiler Efsanesi’ Aile Boyu Sinema, İstanbul, 1991)

SİNEMACI İPEKÇİ AİLESİ…

Sonrasını da ekleyelim.

İpekçi Ailesi, 1923’te Elhamra, 1924’te Melek (sonrası Emek) sinemasının işletmesini devralır. İhsan İpekçi, 1928 yılında İpek Film’i kurar, yerli film üretmeye başlar. 1932’de ise Nişantaşı’nda eski bir fırında Türkiye’nin ilk seslendirme stüdyosunu kurar; stüdyonun başına Nazım Hikmet geçer.

Nazım Hikmet, sahte isimlerle İpek Film’e senaryolar yazar. İhsan İpekçi, zor günlerinde Nazım Hikmet’e her daim destek olur, farklı isimlerle yazı yazarak gelir elde etmesini sağlar. (Bunu çok önemserim apartmanı bahane etmiş olabilirim)

İsmail Cem’in babası, Abdi İpekçi’nin amcası olan İhsan İpekçi, 1940’lı yıllarda Melek Sineması’nda oynayan Büyük Vals’in beklenmeyen başarısı ile kazandıkları parayla bugün Maçka Palas’ın karşısındaki Başarı Apartmanı’nı yaptırırlar. 

Bu apartmanda İpekçiler dışında da pek çok tanınmış isim oturur. 

HER KATTA 3 DAİRE

Emin Necip Uzman mimarlığıyla yapılan, her katta 3 dairenin bulunduğu apartmanın ben girişini çok severim. Apartman kütlesi bana pek bir şey ifade etmez. 1946 yılındaki Arkitekt Dergisi’nden aldığım bu fotoğraflarda apartmanı tanımakta zorlandım. Giriş kapatılmış, binaya 3 kat eklenmiş. Balkonlar da bayağı farklı.

‘ZENGİN OLMANIN DA MUHAFAZAKARLIĞI VARDI’

Ama moda Cemil İpekçi’nin anlattıkları çok tatlı:

“Maçka Palas’ın kenarındaki Başarı Apartmanıdır bizim İpekçi Apartmanı. Kapıcımız vardı Ömer Efendi, bayram ve kandillerde tüm apartmanın çocukları aşağı inmeye onun elini öpmeye mecburdu. Cemile Hanım’ın elini öpmeye mecburduk. Babaannem büyüttü beni. Evde; Vera adında Selanik’ten gelirken yanında getirdiği Rum, Satimik isimli Ermeni ve Hatçe diye üç kişi çalışıyordu evde. Onların ellerini öpmeye mecburdum. Hiçbirimiz Ömer Efendi veya Cemile Hanım’a asla ‘sen’ diye hitap edemedik. Ablam 14-15 yaşındayken, çantasına ruj koymuş, apartmandan çıkıp Maçka Palas’a doğru gidiyor ruju orada sürüyor. Ablamı rujla gören Ömer Efendi hemen mendilini çıkarıyor, dudağını siliyor, eve geri getiriyor. Gıkımız çıkamazdı. Evlerimizde en az 2-3 adam çalışıyordu. İlk önce personel yemek yer, sonra biz yerdik. (…) Bütün personelimizin çocukları ailelerimiz tarafından okutulmuştur. Zengin olmanın da muhafazakârlığı vardı. Biz de bütün ölçüler bittiği için Türkiye mahvoldu.”

BU YAZIYI PAYLAŞIN:

WhatsApp
Email
Twitter
LinkedIn
Telegram
Facebook

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış.

Bir yorum yazın

DİĞERLERİ

İncirli

Coca Cola Fabrikası

Vay canına sayın seyirciler; insan bir bina ya da mimarın peşinden giderken nerelere geliyor, neler öğreniyor inanamazsınız! Başlayalım. Malum; eserlerinin çoğunu Adana’da üretmiş mimar Ertuğrul Arf’ın -çoğu bugün olmayan- binalarının izini sürerken, Arf’ın, bugün Adana’da harabe halinde olduğu söylenen Coca Cola Fabrikası’nın da mimarı olduğunu

Devamı »
Eminönü

Sadıkiye Han

Bina Eminönü’nde; ismi Sadıkiye Han. O kadar güzel ki her ayrıntısı.  Alnında dönemin önemli çay ithalatçılarından İsagulyan’ın Osmanlıca, Ermenice ve Fransızca duvar reklamı var. Ama fotoğraflara da bakın. Bu han “koruma kararı çıkmış” bir bina. Her yerine ayrı özensizlik (ağır kelimeler kullanasım var da…)  Ben

Devamı »
Maçka

Başmabeynci Köşkü

Bu siteyi yaptığım ilk zamanlardan beri çokça fark ettiğim bir şey, mimari açıdan değerli pek çok kıymetli binada avukat bürolarının bulunması. Hatta bunları sonra bir dizin halinde sergilemek için de biriktiriyorum. İşte onlardan biri, SUR|KİŞNİŞCİ|AKÇAY Hukuk Bürosu, Beşiktaş’ta bir köşkte; Başmabeynci Köşkü. Ama çok hoşuma

Devamı »
Florya

Florya Atatürk Deniz Köşkü

İçinde kabul salonu, yatak odaları, banyo ve kütüphane olan köşk, karadan 70 metre uzaklıkta deniz tabanına dikilen kazıklar üstüne inşa edilmiş; ahşap bir iskele yolla karaya bağlanmış.  Deniz Köşkü, İstanbul Belediyesi tarafından 1935 yılında, 43 gün gibi kısa bir sürede tamamlamış. 14 Ağustos’ta kullanıma açılmış.

Devamı »
Gümüşsuyu

Açıkdeniz Apartmanı

İstanbul Gümüşsuyu’nda Hacı İzzet Paşa Sokak cephesinden dümdüz, Prof. Dr. Tarık Zafer Tunaya Sokak’tan ise yazlık bir site gibi. Manzarası da var; adına da ilham veren deniz… Açık Deniz Apartmanı. Birkaç yıl önce daha yıpranmış bir görünümü vardı, bir ciladan geçti. Beyaz oldu. İçinde yaşayanlardan

Devamı »
Nişantaşı

Barıştıran / Demirağ Apartmanı

Demirağ Kira Evi, Maçka; balkonları da o kadar karakteristik ki, “Ben bunu kolay bulurum” dedim. Tabii ki öyle olmadı! Bulamadım. O günlerde bayramdı, ben apartman isimlerinin de fotoğraflarını çekiyorum malum, 400’ü aşkın fotoğraf arasından Nişantaşı’ndaki Barıştıran Apartmanı’nın adını seçtim. 2016 ve 2017 yıllarında fotoğraflarını çekmişim,

Devamı »
Nişantaşı

Keçeci Apartmanı

Duygu Aydemir, tam da burada yapmak istediğim şeylerden birini gerçekleştirmem için bana şahane bir mesaj atmış. Bir binanın hikâyesi olması için illa ki içinde dünyaca ünlü şahsiyetlerin oturması ya da Art Nouveau öğelerle süslü olması gerekmiyor.  Bugün Nişantaşı’nda bir ailenin 4, hatta Duygu Hanım’ın 11

Devamı »
Büyükada'nın Yaşlanmayan Modernleri
Hasan Çalışlar Arşivi

Çok sevdiğim mimar Hasan Çalışlar’ın, Instagram’da oluşturduğu ve “Büyükada’nın Yaşlanmayan Modernleri” adını verdiği arşivine, bundan sonra sitenin bu bölümünden ulaşabileceksiniz.