“Taksim, Talimhane’de ailemin 50, benim 30 yıl yaşadığım binayı anlatacağım” yazmıştı Burak Başcumalı bana. İçinden -şimdi yaşayan olmadığı için bakımsız olduğunu belirterek- harika fotoğraflar da atmıştı… Ben de tesadüf, fotoğraflamışım dışardan zaten onların binayı.
Bu hafta yazı geldi. Ama sürpriz, abla kardeş yazmışlar! Harika değil mi?
O kadar güzel ki, Rumlar, onların yoklukları, çocukluk, komşuluklar, bir dönem ‘oto sanayii’ dediğimiz şeyin mahallenin güvenilir parçası olması. Buyrunuz… Ay çok güzel.
– Burak: Merhaba Abla, herumutortakarar sayfası için çocukluğumuzun geçtiği, çok eğlendiğimiz ve Taksim’in en güzel zamanında hep hayatın içinde olduğumuz, oturduğumuz canımız evimiz Divan Apartmanı’nı anlatmak istedim. Eminim ki senin daha fazla anın ve anlatacakların vardır.
– Merve: Talimhane’nin en güzel sokaklarından Şehit Muhtar Caddesi’nde yer alan Divan Apartmanı, Talimhane-Taksim’in klasik art deco yapılarından. 5 katlı. 1928’de yapılmış. 100 yaşına basmasına 6 yıl kalan apartmanımız 2. derece tarihi eser. Ailemiz, eskiden Rum mahallesi sayılabilecek kadar Rum’un yaşadığı bölgedeki apartmanın en üst katını 1972’de satın almış. O dönemde, mahallemizde oturan Rumların çoğu taşınmış. Aynı mahalledeki Taş Apartmanı’nın (Ay ne güzeldir, keşke onu da yazabilsek-NÖ) ilk katında oturan Ellie Teyzeler ile bizim apartmanın üçüncü katında oturan Kasarcıoğlu ailesi dışında başka Rum aile kalmamıştı. Hâlâ Taş Apartmanı’nda oturan Rula Abla (kız kardeşi Anna, Atina’da yaşıyor, hâlâ görüşürüz) Ellie Teyze’nin kızıdır. Eşi Dimitri de, Olympic Havayolları’nda çalışırdı.
– Burak: Az da olsa Madam Kasarcıoğlu’nu hatırlıyorum. Hep “Madam” derdik, ismini bilmezdim açıkçası. Apartmanın tüm elektrik faturası onun adına gelirdi. Bir gün posta kutusuna gelen elektrik faturasından adının “Yolanda” olduğunu görmüştüm. Çok kibar bir hanımefendiydi, tam bir Madam’dı gerçekten.
– Merve: Bu apartman Madam Kasarcıoğlu’nun ailesi tarafından evlenirken, Monsieur Kasarcıoğlu’na drahoma olarak verilmiş. Doktor olan Monsieur Kasarcıoğlu’nun giydiği delikli oldukça şık full brogue veya dönem dönem giydiği monk strap ayakkabı stilleri ve düğmeli yüksek beyaz konçları, hâlâ çok net hatırladığım şahane görsel detaylar… İnanılmaz kaliteli, klas bir bölge olan Talimhane apartmanlarından birinde yaşamış olduğumuz için net olarak söyleyebileceğim diğer şey ise bu apartmanların çoğunda yer alan evlerin en ufak metrekaresine sahip olan mutfaklarıdır. Çift servis kapısı vardır, çünkü hizmetliler servis kapısından servis yapar, diğer kapı hole ve salona açılır. Özellikle davetlerde hizmetliler servis kapısını kullanmak zorundadır. Hol dediğim de ciddi ‘hol’dür. Paledyen renkli mermer taşları ve salona açılan geniş alanı ile günümüzdeki apartman yapılarında pek eşi benzeri olmayan bir stildir. Ayrıca yine günümüz apartmanlarında olmayan bir diğer özelliği 3 metre 20 santim olan tavan yüksekliğidir. Bizim apartmanda asansör olmamasına rağmen merdiven yapısı geniş ve ayaklarınıza o kadar uyumludur ki 5 kat çıktığınızı asla anlamazsınız. Sırasında paket taşımanıza rağmen!
– Burak: Evet o hol, koridor benim nice futbol maçları yaptığım, en çok zamanımı geçirdiğim yerdi. Hatta senin çocuklarınla da çok oynamışlığımız vardır. Tek başıma da oynarken oturma odasındaki koltuklar defans oyuncuları olurdu, onların üstünden aşırtmaya çalışırdım. Arkadaşlarım eve gelince tavanın yüksekliğine çok şaşırırlardı. Hatta bir ara pota da asmıştık, nizamı 3.05 m. yüksekliğindeydi. Evde nizami yükseklikte olan bir pota düzeni!
Ben bir de sokağı anlatayım. Çocukluğumda bizim sokakta çoğunlukla yedek parça dükkânları vardı, adeta tüm sanayinin yedek parça ihtiyacı bizim sokakta karşılanıyordu. Çok küçük yaşta ‘rulman’ neye benzer biliyordum! Apartmanımızın girişinde de Bosch yedek parçaları satan yedek parça dükkânı vardı. Rahmetli Mahmut Amca çok iyi bir komşuydu, hatta evimizin bir çift anahtarı da kendisinde her zaman dururdu. Bazen okuldan geldiğimde annem ve babam henüz eve dönmemişlerse, o dükkanda oturur, daktiloyla, metal arabalarıyla oynardım. Mahmut Amca’nın oğlu Alparslan Abi, hâlâ apartmanda oturur.
Yedek parça dükkânları kapandığında artık bizim de sokağa çıkma vaktimiz geliyordu, sadece biz çocuklar değil, biraz daha ergen abiler de çıkıyordu. O dükkânların sağlam kepenklerinin her biri bizim için bir kale oluyordu! Bayağı kalabalık bir çocuk, ergen topluluğu dağılıyorduk her yere. O zaman çok araba geçen bir cadde de değildi. Babam bazen, arabasını top oynanılan yere bırakmış olurdu, hemen çektirirlerdi tabii. O zamanlar gürültü yok, bir şey yok. Aşağıdan seslenmek yeterliydi 🙂
Daha sonra ben büyüdükçe yedek parça dükkânları yerlerini otellere bırakmaya başladı. Ayrıca sokak da dolmuş durağı oldu, Ataköy-Yeşilköy-Bakırköy dolmuşları bizim sokaktan kalkardı, akşam saatlerinde inanılmaz sıralar olurdu.
– Merve: Mahallemizde varolan araba parçası satan dükkânlar bile tıpkı apartmanımız gibi ikonik simgelerdi. Dükkân değil de sanki ev gibiydiler, siyah kolluk takan çalışanlar ve Facit marka kocaman kollu hesap makineleri anılarımın arasında…
Ben ve abin de o zaman varolan mahalle arkadaşlığı konseptlerimizde arkadaşlarımız ile sokakta ‘istop’tan, yakar topa kadar her tür oyunu oynadık ve sırasında dükkânların içine kaçan toplar için de hiç fırça yememişizdir 🙂 Çünkü senin de anlattığın gibi aslında hepsi komşularımız, amcalarımız ve abilerimizdi.
Ayrıca Taksim’de 1 Mayıs olaylarına da sahne olan enteresan bir sokaktır Şehit Muhtar caddesi. Evimizin cumbalı yapısı ve salonun konumu gereği de Taksim meydanı direkt görüş alanı içindedir.
– Burak: Her türlü etkinliği evden izlediğimiz için şanslı sayabiliriz kendimizi 🙂
6 Yorumlar
Hilal Erbakan
Tarih: 12:33h, 18 OcakNe şahane bir iş yapmışsınız. Yapıyorsunuz….Sitenizi yeni keşfettim. Ne çok zaman sonra… Emeklerinize yüreğinize sağlık.. Her yapının tarihi orada yaşayanların sözlü anlatımları ile tamamlanıyor. Yıllar önce “Bebek Envanteri” oluşturmak üzere bir sözlü tarih çalışmasına katılmıştım.. Arşivlerimi tarayarak orada tespitlerini yapmış olduğumuz yapıların bilgi ve belgelerini paylaşmak isterim sizinle.. Tebrikler! Kolaylıklar diliyorum.
Nilay Örnek
Tarih: 13:30h, 18 OcakNe mutlu bana. Ve lütfen gönderin! Bu site ancak katkılarla, başka tanıklıklarla daha iyi olabilir:)
Eposta adresi sitede var, çok sevgiler, teşekkürler
n.
Didem Avincan
Tarih: 13:11h, 24 ŞubatŞehit Muhtar Bey Caddesi’nin bahsi geçen bu güzel apartmanları, (Pervititch’deki adlarıyla) Cemal Apartmanı’ndan başlayarak, taa Türk Bisturi Apartmanı’na kadar tek karede olacak şekilde görülebilir, bakmak isteyenler için:
Eleonora Arhelaou arşivi, arama çubuğuna ELARH003209, site için e-posta ile de göndereceğim.
Dediğiniz gibi Taş Apartmanı da (altında Türk Ticaret Bankası varmış o yıllar sanırım) ayrı güzel görünüyor, keşke hikayesi de olsa diye duygular karşılıklı. Azıcık bildiğim binaları bile yazarken ecel terleri döküyorum, bu bölümdeki metin, diyaloglar efsane, ayrı ayrı herkesin emeğine sağlık.
Nilay Örnek
Tarih: 19:29h, 24 ŞubatYa Talimhane’de bir diğer apartmanı yazan iki kardeş Taş apartmanı için çalışıyorlar:) heyecanla bekliyorum. Çoooookk sağolun
Nilay Örnek
Tarih: 19:36h, 24 ŞubatMerve Hanım ile Burak Bey işte bana Taş’ı yazacaklar
n.
Didem Avincan
Tarih: 21:14h, 24 ŞubatHarika haber!